عرفان بهرامی - Faculty of Veterinary Medicine, Razi University, Kermanshah, Iran.
مهرداد پویان مهر - Faculty of Veterinary Medicine, Razi University, Kermanshah, Iran.
علی ملکی - Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran.
صمد علی محمدی - Faculty of Veterinary Medicine, Razi University, Kermanshah, Iran.

زمینه و هدف: دیابت یکی از شایع­ترین اختلالات متابولیکی می­باشد. گیاهان دارویی برای کنترل دیابت استفاده می­شوند. هدف از مطالعه حاضر تعیین اثر محافظتی سورانه بر قند خون و برخی فاکتورهای بیوشیمیایی مرتبط در دیابت نوع یک القاء شده با آلوکسان در موش­های صحرایی نر بود. مواد و روش­ها: در این مطالعه تجربی، دیابت با تزریق یک دوز داخل صفاقی آلوکسان (۱۲۰ میلی­گرم/کیلوگرم) القاء شد. تعداد  ۳۰ سر موش صحرایی نر در محدوده وزنی ۲۰±۲۰۰ گرم به ۶ گروه ۵ تایی تقسیم شدند. گروه ۱ (کنترل نرمال)، گروه ۲ (کنترل دیابتی)، گروه ۳ (گروه دیابتی دریافت کننده گلی بنکلامید با دوز ۲۰ میلی­گرم/کیلوگرم)، گروه­های ۴ تا ۶ شامل گروه­های دیابتی که به ترتیب عصاره آبی سورانه با دوزهای ۲۰، ۶۰ و ۱۸۰ میلی­گرم/کیلوگرم را به صورت خوراکی و به مدت ۲۵ روز دریافت کردند. در پایان دوره درمانی، نمونه­های خون جمع­آوری و سطوح سرمی گلوکز، آلکالین فسفاتاز، آلانین آمینوترانسفراز، آسپارتات آمینوترانسفراز، لاکتات دهیدروژناز، اوره و کراتینین ارزیابی شدند. داده­ها توسط آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی Duncan تجزیه ­و ­تحلیل شدند. یافته­ها: نتایج نشان داد عصاره سورانه کاهش وزن بدن را در گروه دیابتی بهبود بخشید (۰۵/۰>p). هم­چنین، سطوح سرمی گلوکز، آلکالین فسفاتاز، آلانین آمینوترانسفراز، آسپارتات آمینوترانسفراز، لاکتات دهیدروژناز، اوره و کراتینین در گروه دیابتی بالاتر از گروه کنترل بود (۰۵/۰>p). این تغییرات با درمان با عصاره سورانه در دوزهای مختلف مشابه گلی بنکلامید بهبود یافت (۰۵/۰>p). نتیجه­گیری: عصاره سورانه ممکن است اثر محافظتی در برابر تغییرات قند خون و برخی فاکتورهای بیوشیمیایی ناشی از دیابت القاء شده با آلوکسان داشته باشد. واژه­های کلیدی: عصاره آبی سورانه، آلوکسان، دیابت، موش صحرایی

Allium saralicum Aqueous Extract, Alloxan, Diabetes, Rat, عصاره آبی سورانه, آلوکسان, دیابت, موش صحرایی