علی جاویدان - دانشجوی دکتری علوم تربیتی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز ، ایران
رحمت اله مرزوقی - استاد گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز ، ایران
جعفر جهانی - دانشیار، گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز ، ایران
جعفر ترک زاده - دانشیار، گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز ، ایران

هدف از انجام این پژوهش، طراحی الگوی مدرسه سالم و بررسی میزان مطابقت آنها با وضعیت موجود از دیدگاه عوامل مدرسه (مدیران و معلمان) است. این پژوهش به لحاظ روش شناسی از نوع ترکیبی (آمیخته) است، این پژوهش در دو گام کیفی و کمی انجام گرفته است. در مرحله کیفی از روش پدیدارنگاری و در مرحله کمی از تحقیق پیمایشی_ توصیفی استفاده شده است. نتایج در قالب ۳ مجموع مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر دسته بندی و در قالب شبکه مضامین سازمان دهی شدند. در نتیجه ۳۷ مقوله فرعی و ۷ مقوله اصلی را برشمرده شد که عبارت اند از: ۱. محیط فیزیکی، ۲. ویژگی های مدیریتی، ۳. منابع انسانی، ۴. فرهنگ مدرسه، ۵. ارتباط و مشارکت اجتماعی، ۶. محیط عاطفی_ روانی_اجتماعی ۷. عناصر برنامه درسی. نتایج آزمون تی_استیونت تک نمونه ای نشان داد که میانگین وضعیت ابعادی چون ویژگی های مدیریتی، منابع انسانی، برنامه درسی، مشارکت و ارتباطات اجتماعی، به صورت معناداری بالاتر از میانگین متوسط جامعه؛ و در وضعیت مطلوب است. ابعادی مانند فرهنگ، محیط فیزیکی، محیط عاطفی_ روانی، پایین تر از میانگین متوسط جامعه و نامطلوب بودند. همچنین نتایج آزمون رتبه ای فریدمن نشان داد که محیط عاطفی (با ضریب ۸۹/۵) بیشترین تاثیر (اهمیت)؛ و محیط فیزیکی (با ضریب ۳۶/۱) کمترین تاثیر (اهمیت) را در بین ابعاد مدارس سالم دارد. در خصوص اولویت بندی مضامین فرعی تم ها نتایج نشان داد که فناوری، انسجام، تعامل، باور، گزینش و توسعه، اجرایی، طراحی و معماری بیشترین اهمیت را به ترتیب در بین تم های برنامه درسی، محیط عاطفی، مشارکت و ارتباطات، فرهنگ، منابع انسانی، ویژگی های مدیریتی، محیط فیزیکی دارند.

مدرسه سالم, مدیران, معلمان