رضا تقی پور - دکتری علوم پیشرفته مدیریت - هیئت علمی و استاد دانشگاه عالی دفاع ملی
مهراب رامک - دکتری مدیریت راهبردی فضای سایبر (امنیت سایبری) - دانشگاه عالی دفاع ملی (نویسنده مسئول)

فضای سایبر ملی یا فضای سایبر ملی، قلمرو حاکمیتی هر کشور در فضای سایبر محسوب می گردد و به منظور تحقق امنیت در این فضا لازم است وضعیت امنیت این فضا و تمامی عوامل تاثیرگذار بر آن، مورد رصد، شناسایی، ارزیابی و تحلیل مداوم قرار گیرد تا در صورت بروز هرگونه اختلال، اقدامات لازم انجام گیرد که پیش نیاز این مهم، وجود مدل مناسبی برای تحلیل امنیت در فضای سایبر ملی است که پژوهش توسعه ای -کاربردی حاضر، این مهم را مورد توجه قرار داده و از طریق جستجوی اینترنتی، مطالعات کتابخانه ای و بهره گیری از نظرات خبرگان، مبانی نظری، مدل های علمی، استانداردهای ملی یا بین المللی مرتبط با این موضوع را جمع آوری و مورد مطالعه قرار داده است. با توجه به ماهیت مستندات پژوهش از روش کیفی و مبتنی بر خبرگی استفاده شد و با بهره گیری از عقل، منطق، غور و اندیشه، اسناد، مدارک و اطلاعات جمع آوری شده مورد بررسی و تحلیل محتوا قرار گرفت و با جمع بندی یافته ها، ساختار کلانی بری مدل مورد نظر تنظیم گردید. با بررسی دقیق تر عوامل احصاشده و تلفیق موارد همسان به منظور رفع همپوشانی ها موجود، ابعاد، مولفه ها و زیر مولفه های قابل توجه در مدل مفهومی استخراج و مدل مفهومی تحلیل امنیت در فضای سایبر ملی کشورها ترسیم و ارائه گردید. نتایج پژوهش نشان داد که کشورها، برای تحلیل امنیت فضای سایبر ملی خود باید، زیرساخت ها و نیازمندی های امنیتی از قبیل فناوری های امنیت، فرایندهای اجرایی امنیت، منابع عملیاتی کردن امنیت، توانمندی منابع انسانی و تشکیلات (نهادهای متولی، مسئول و پاسخگو) خود را از دیدگاه های شناختی، خدماتی و زیرساختی مورد توجه قرار دهند و در این راستا نیز ابزارهایی همانند سیاست گذاری و برنامه ریزی، نظارت و ارزیابی مستمر، هماهنگی و همکاری در زمینه امنیت را مورد استفاده قرار دهند.

مدل مفهومی, تحلیل امنیت, فضای سایبر ملی