نوشین دری برنجگانی - گروه حمل و نقل دریایی، دانشکده اقتصاد و مدیریت دریا، دانشگاه علوم وفنون دریایی خرمشهر
همایون یوسفی - گروه حمل و نقل دریایی، دانشکده اقتصاد و مدیریت دریا، دانشگاه علوم وفنون دریایی خرمشهر
دامون رزمجویی - گروه حمل و نقل دریایی، دانشکده اقتصاد و مدیریت دریا، دانشگاه علوم وفنون دریایی خرمشهر
جعفر قاسمی ورنامخواستی - گروه اقتصاد و مدیریت دریا، دانشکده اقتصاد و مدیریت دریا، دانشگاه علوم وفنون دریایی خرمشهر

بنادر در راستای افزایش درآمد و رونق اقتصادی به دنبال ایجاد جاذبه ها و مشوق هایی برای جذب صاحبان کالا و مالکان کشتی می باشند. بندری که در یک منطقه جغرافیایی دارای پتانسیل توسعه باشد می تواند نقش کانونی یا هاب شدن را ایفا نماید و نسبت به سایر رقبا جذب کالای بیشتر و در نتیجه رونق اقتصادی بهتری داشته باشد. رقابت فزاینده در جذب کالا و کشتی در منطقه خلیج فارس با وجود بنادر جبل علی و ... بررسی چالش ها و عوامل موثر بر هاب شدن بنادر جنوبی ایران را ضرورری می نماید.بدین منظور ابتدا سه بندر جنوبی چابهار، شهید رجایی و امام خمینی جهت هاب شدن از نظر پنج شاخص اصلی موقعیت جغرافیایی، عملیاتی، پسکرانه، اقتصادی و گمرکی با استفاده از مدل تحلیل چند شاخصه AHP مقایسه و اولویت بندی شدند. نتایج مدل تحلیلی نشان میدهد که در بخش شاخص ها، موقعیت جغرافیایی با ۷/۵۰% و گمرک با ۶/۵ % به ترتیب بیشترین و کمترین اولویت را داشته و در خصوص مناسبترین بندر، بندر شهید رجایی با وزن ۶/۶۴% از درجه اهمیت بیشتری جهت هاب شدن برخوردار می باشد. بخش دوم تحقیق به بررسی معنی داری هر یک از عوامل موثر بر هاب شدن بندر شهید رجایی می پردازد. جهت تجزیه تحلیل اطلاعات آماری از آزمون دو جمله ای و نرم افزار spss۱۶ استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که خدمات بندری، موقعیت بندر، تجهیزات زیر/رو بنایی و ایمنی بیشترین تاثیر و وجود بندر خشک کمترین تاثیر را در هاب شدن بندر شهید رجایی دارد.

چالش های بنادر, بندر هاب, بندر شهید رجایی, AHP