ابوالفضل گلشن تفتی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان
مریم روزبه - بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان
سید ذبیح الله راوری - بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان

در این پژوهش، اثر بازدارندگی عصاره های شیرین بیان و برگ گیاه نیم و ژل آلوئه ورا بر رشد کپک آسپرژیلوس نیجر جدا شده از رطب مضافتی و نیز کنترل پوسیدگی در میوه مضافتی بررسی شده ­است. فرآورده های گیاهی در غلظت های مختلف (۰.۱، ۰.۵ و ۱ درصد برای عصاره های شیرین بیان و برگ گیاه نیم و ۰.۲۵، ۰.۳۵ و ۰.۵۰ درصد برای ژل آلوئه ورا) به طور جداگانه به محیط کشت سیب زمینی دکستروز اضافه شدند. دیسک هایی از قارچ به قطر ۷ میلی متر به مرکز پتری های حاوی عصاره گیاهی انتقال داده شدند؛ پتری ها نیز در گرمخانه در دمای ۲۵ درجه سلسیوس قرار داده شدند. روزانه رشد قطری قارچ بر حسب میلی متر اندازه گیری شد. بین عصاره های گیاهی و غلظت های مورد استفاده در جلوگیری از رشد کپک آسپرژیلوس نیجر اختلاف معنی داری در سطح احتمال ۱ درصد وجود داشت. اثر بازدارندگیعصاره شیرین بیان روی رشد قارچ آسپرژیلوس نیجر به طور معنی داری بیش از اثر بازدارندگیعصاره برگ گیاه نیم و ژل آلوئه ورا بود. غلظت بالای عصاره ها نیز اثر بازدارندگی بیشتری روی رشد کپک آسپرژیلوس نیجر در محیط کشت داشت. عصاره شیرین بیان در غلظت ۱ درصد بیشترین کاهش را در رشد قارچ آسپرژیلوس نیجر نشان داد و نیز در کنترل پوسیدگی در رطب مضافتی موثر بود. عصاره ریشه شیرین بیان طعم و مزه خاص و قابل تشخیصی را در رطب مضافتی ایجاد نکرد و از لحاظ صفات حسی (طعم و مزه، وضعیت ظاهری، قابلیت پذیرش کلی) امتیاز بیشتری توسط گروه ارزیاب دریافت کرد.