رضا گرجی - Science and Research Branch, Islamic Azad University
سعید حسن زاده - , University of Tehran
سوگند قاسم زاده - , University of Tehran
مسعود غلامعلی لواسانی - , University of Tehran

زمینه و هدف: اختلال طیف اوتیسم با شیوع بیش تر در سنوات اخیر به عنوان یکی از اختلالات حائز اهمیت عصبی تحولی شناخته می شود که همواره تشخیص به هنگام در مداخلات اثربخش مورد تاکید بوده است. یکی از راه های تشخیص، استفاده از ابزارهایی با ویژگی های روان سنجی مطلوب برای جامعه مورد نظر است. هدف از این مطالعه، تعیین حساسیت، ویژگی و دقت نسخه فارسی ویرایش سوم مقیاس رتبه بندی اوتیسم گیلیام (Gilliam autism rating scale-۳; GARS-۳) بود. مواد و روش ها: پژوهش توصیفی حاضر از نوع اعتبارسنجی است. نمونه آماری در سال های ۹۹-۱۳۹۸ در چهار استان با گروه سنی ۳ تا ۲۲ سال شامل ۱۱۷ نفر با اختلال طیف اوتیسم، ۵۵ نفر ناشنوا، ۹۴ نفر کم توان هوشی و ۵۲ نفر به هنجار انتخاب شدند. داده ها از گروه نمونه و با پرسش­نامه مقیاس رتبه بندی اوتیسم گیلیام (۲۰۱۳) جمع آوری شد و با شاخص های توصیفی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد برای هر دو مقیاس ۴ و ۶ نمره ای در شاخص دقت بیشینه مقدار برای گروه اوتیسم و به هنجار (۹۳/۰) و کم ترین مقدار برای اوتیسم و کم توان هوشی (۷۶/۰) بود. در شاخص ویژگی، بیشینه مقدار برای گروه اوتیسم و به هنجار (۹۰/۰) و کم ترین مقدار برای اوتیسم و کم توان (۵۲/۰) بود و در نهایت برای شاخص حساسیت نیز مقدار ۹۵/۰ به­دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از سه شاخص مهم حوزه روان سنجی برای شناسایی اختلال طیف اوتیسم، استفاده از این ابزار غربال گری برای تشخیص اختلال طیف اوتیسم در کودکان ایرانی توصیه می شود، اگرچه بهره گیری از سایر یافته های روان سنجی نیز مورد تاکید است. واژه های کلیدی: اختلالات طیف اوتیسم، شاخص های روان سنجی، گارز-۳

Autism spectrum disorder, Psychometric indexes, GARS- ۳, اختلالات طیف اوتیسم, شاخص های روان سنجی, گارز-۳