عصمت سلیمی - گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی، خرمشهر
حسین ذوالقرنین - گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی، خرمشهر
بیتا ارچنگی - گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی، خرمشهر
محمدتقی رونق - گروه زیست شناسی دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی، خرمشهر
سیداحمد قاسمی - گروه بیولوژی دریا، مرکز مطالعات و پژوهش های خلیج فارس، دانشگاه خلیج فارس بوشهر

در این مطالعه تنوع ژنتیکی جمعیت ماهیان گورخری گنو و معمولی با استفاده از روش PCR-RFLP بررسی گردید. جهت تعیین تنوع ژنتیکی این دو ماهی در حوضه خلیج فارس، تعداد ۳۰ نمونه ماهی گورخری گنو (Aphanius ginaonis) از چشمه آب گرم گنو در استان هرمزگان و ۳۰ نمونه ماهی گورخری معمولی (Aphanius dispar) از چشمه آب گرم میراحمد در استان بوشهر جمع آوری گردید. جهت هضم آنزیمی محصول PCR به طول ۵۵۰ جفت باز در ناحیه D-loopمیتوکندریایی، از ۵ آنزیم محدودگرAluI, DpnI, Eco۴۷I, HindIII HinfI استفاده شد. در نتیجه این آنالیزها، ۱۲ هاپلوتیپ متفاوت به دست آمد که ۹ هاپلوتیپ مربوط به ماهی گورخری گنو و ۳ هاپلوتیپ مربوط به ماهی گورخری معمولی بود. ۴ هاپلوتیپ به دست آمده در ماهی گورخری گنو جزء هاپلوتیپ های نادر بودند. در ماهی گورخری معمولی هاپلوتیپ AAAAA بیشترین فراوانی را دارا بود و در ماهی گورخری گنو هاپلوتیپ های EABAB، EACAB و CABAB بیشترین فراوانی را نشان دادند. میزان تنوع هاپلوتیپی در درون جمعیت نمونه های ماهی A.ginaonis ، ۷۹/۰ و در نمونه های ماهی A.dispar ، ۳/۰ و تنوع نوکلئوتیدی در درون جمعیت نمونه های ماهی A.ginaonis، ۱۹/۰ و در نمونه های ماهی A.dispar ، ۰۵/۰ محاسبه گردید. محاسبه تنوع هاپلوتیپی و نوکلئوتیدی نشان داد که تنوع در ژنوم میتوکندریایی ماهی گورخری گنو بالاتر از ماهی گورخری معمولی است. بررسی های انجام شده بر ژنوتیپ های حاصله نشان داد که PCR-RFLP تکنیک مناسبی جهت تعیین تنوع ژنتیکی در دو گونه ماهی مذکور می باشد.

تنوع ژنتیکی, Aphanius ginaonis, Aphanius dispar, PCR-RFLP