سید امین موسوی - دانشجوی دکتری گروه مهندسی علوم خاک، دانشگاه تبریز
فریدون سرمدیان - استاد گروه مهندسی علوم خاک، دانشگاه تهران
عباس طاعتی - دانشجوی دکتری گروه مهندسی علوم خاک، دانشگاه شهرکرد

بهره برداری از اراضی در نتیجه ی افزایش جمعیت، درسطح وسیعی افزایش یافته است. بنابراین لازم است به منظور افزایش عملکرد و استفاده ی پایدار، اراضی در راستای استعداد خود مورد بهره برداری قرار گیرند. از آنجا که ارزیابی تناسب اراضی مسئله چند عاملی است نیاز به تکنیکی دارد تا عوامل را هم زمان ارزیابی کند. در این راستا روش­های تصمیم گیری چند معیاره (از جمله تحلیل سلسله مراتبی AHP) بطور گسترده استفاده شده است. هدف از این تحقیق، ارزیابی تناسب اراضی برای جو دیم در قسمتی از اراضی کوهین به مساحت ۵۰۰ هکتار با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ((AHP و GIS می باشد. بر اساس مطالعه ۲۳ پروفیل خاک، تفسیر عکس های هوایی منطقه (۴۰۰۰۰/۱)، خصوصیات مورفولوژی خاک ها در ۱۶ واحد مختلف (واحد اراضی) منطقه، ارزیابی تناسب اراضی در این واحدها صورت گرفت. بدین منظور، نه معیار شامل درصد آهک، درصد کربن آلی، درصد سنگریزه سطحی، عمق خاک، بافت خاک، pH، ACEC، درصد شیب و شرایط اقلیمی بعنوان فاکتور­های موثر در رشد جو دیم انتخاب شدند. با استفاده از پرسش نامه های تکمیل شده (۳۰ پرسشنامه) توسط کارشناسان و نرم افزارExpert Choice، وزن های همه فاکتورها محاسبه، سپس با ضرب مقادیر واقعی نرمال شده همه معیارها در وزن ­های نسبی محاسبه شده، وزن نهایی هر یک از معیارها مشخص شد. نتایج نشان داد که از بین ۱۶ واحد اراضی، حداکثر و حداقل شاخص به ترتیب ۲۵/۶۴ (واحد ۱۱) و ۱۲/۳۷ (واحد ۴) وجود دارد. همچنین در تمام واحد ها بیش ترین و کم ترین وزن به ترتیب متعلق به معیار شیب و اقلیم بود.

تناسب اراضی, جو, کوهین, عکس های هوایی