ساغر چاخرلو - دانشجوی دکتری علوم خاک دانشگاه تبریز
شهرام منافی - استادیار گروه علوم خاک دانشگاه ارومیه

میکرومورفولوژی خاک بهعنوان شاخهای از علم خاکشناسی، مطالعه نمونههای دستنخورده خاک با روشهایمیکروسکوپی هست و استفاده از تحلیل تصاویر میتواند بهسرعت، دقت و قابلیت مطالعات میکروموفولوژی خاکبیافزاید. منافذ خاک به واسطه تاثیرشان در بسیاری از خواص و فرآیندهای خاک و همچنین تعامل خاک، آب و گیاهدارای اهمیت ویژهای هستند. در این تحقیق منافذ و خلل و فرج خاک در اراضی شور -سدیمی غرب دریاچه ارومیه در یکمقطع طولی متشکل از هشت خاکرخ با روشهای میکرومورفیک و تحلیل تصویر موردبررسی قرار گرفتند. بر اساسمشاهدات میکروسکوپی، منافذ این خاکها عمدتا از نوع وگ، کانال و صفحهای بوده، ولی اندازه و فراوانی نسبی آنها در۴۵ %، کانالها - % افقهای مختلف هر خاکرخ و همه هشت خاکرخ متفاوت میباشند. بهطور میانگین، حفرات وگی ۵۰۵% مقاطع نازک را بهخود اختصاص دادهاند. مقایسه نتایج تشریح مقاطع نازک و - % %۳۵-%۴۵ و حفرات صفحهای ۲۵تحلیل تصاویر نشان داد که فراوانی و دامنه تغییرات اندازه منافذ با استفاده از تحلیل تصاویر بیشتر از مقادیر مربوطهدر روش تشریح مقاطع نازک هست. خلل و فرج کل اندازهگیری شده در این خاکها بر اساس مطالعات تشریح مقاطع۶%، و ۹% اختلاف دارند. در روش تشریح /۷ ،%۷/۸۳ ،%۱۰/ نازک و تحلیل تصاویر در خاکرخهای یک الی چهار بهترتیب ۷میکروسکوپی مقاطع نازک، احتمالا تعدادی از منافذ بهدلیل اندازه ریز قابلمشاهده و اندازهگیری نیستند. درحالیکه درتکنیک تحلیل تصاویر اندازهگیری فراوانی و اندازه منافذ بر اساس تعداد پیکسلهای مربوطه انجام میگیرد و همین امرمنجر به افزایش فراوانی و دامنه اندازه منافذ در تکنیک تحلیل تصاویر میگردد.

اراضی شور -سدیمی, تحلیل تصویر, دریاچه ارومیه, منافذ, میکرومورفولوژی