زمینه ها و سازوکارهای مدیریت آب کشاورزی در دشت تبریز
عنوان مقاله: زمینه ها و سازوکارهای مدیریت آب کشاورزی در دشت تبریز
شناسه ملی مقاله: JR_WASO-23-2_007
منتشر شده در در سال 1392
شناسه ملی مقاله: JR_WASO-23-2_007
منتشر شده در در سال 1392
مشخصات نویسندگان مقاله:
جواد حسین زاد
فاطمه کاظمیه
اکرم جوادی
هوشنگ غفوری
خلاصه مقاله:
جواد حسین زاد
فاطمه کاظمیه
اکرم جوادی
هوشنگ غفوری
آب عامل و محرک اصلی کشاورزی در جهان به شمار می رود. علیرغم محدودیت منابع آبی در اکثر مناطق، گزارشها حاکی از آن است که فعالیتهای کشاورزی حدود ۷۰ درصد آب مصرفی در سطح جهان را به خود اختصاص داده است. بدیهی است شناخت مسائل و مشکلات مدیریت منابع آب و ارائه سازوکارها میتواند گامی موثر در جهت بهبود مدیریت منابع آب و در نتیجه باعث توسعه کشاورزی باشد. در این مطالعه زمینهها و سازوکارهای مدیریت آب کشاورزی در منطقه دشت تبریز که یکی از مناطق مهم کشاورزی استان آذربایجانشرقی است مورد بررسی قرار گرفته است، ابتدا به طبقهبندی مشکلات و عوامل موثر بر مدیریت منابع آب پرداخته شد و در مرحله بعد، شاخصهای مدیریت آب کشاورزی شناسایی شدند. برای کاهش تعداد شاخصها به تعداد کمتر از سازوکارهای اساسی و شاخصهای موثر، از تحلیل عاملی استفاده شد. عدم تناسب بین تعداد چاههای بهرهبرداری و مساحت زمین زیر کشت، شور شدن منابع آب زیرزمینی در اثر برداشت بیرویه از این منابع و افت سطح آب زیرزمینی به عنوان اولویتهای اول تا سوم مشکلات مدیریت آب کشاورزی منطقه شناخته شدند. همچنین نتایج نشان داد که حدود ۶۱ درصد از تغییرات واریانس کل مدیریت آب کشاورزی به وسیله سه عامل آبهای سطحی و زیرزمینی عمیق و نیمه عمیق تبیین میشود. بنابراین، کاهش میزان تخلیه چاهها و استفاده بهینه از آبهای سطحی در جهت افزایش سطح زیر کشت آبی در مدیریت منابع آبی منطقه موثر خواهد بود.
کلمات کلیدی: تحلیل عاملی, شاخص های مدیریت آب کشاورزی, دشت تبریز, مسائل و مشکلات مدیریت آب کشاورزی
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1587912/