مهدی بحرینی طوحان
اسماعیل دردی پور
فرهاد خرمالی

سرعت آزاد شدن پتاسیم غیر تبادلی اهمیت زیادی در تامین پتاسیم مورد نیاز گیاهان، به ویژه در خاک­های غنی از کانی­های حاوی پتاسیم دارد. با توجه به اینکه تا بحال اطلاعات کافی درباره پتاسیم غیر تبادلی در خاک­های استان گلستان در دسترس نیست و از طرف دیگرگیاهان قادرند از پتاسیم بین لایه­ای نیزتغذیه نمایند، لذا بررسی نقش پتاسیم غیر­تبادلی جهت مدیریت و استفاده صحیح از منابع خاکی ضروری به نظر می­رسد. به منظور ارزیابی پتاسیم قابل دسترس گیاهی و نقش پتاسیم غیرتبادلی در تغذیه گیاه، مطالعه­ای گلخانه­ای به صورت آزمایش فاکتوریل، با دو فاکتور خاک (۱۲سطح) و آبشویی(۲ سطح) در چهار تکرار و در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. مشاهده شد که در همه خاک­ها بین تیمار آبشویی شده و غیر آبشویی شده در ماده خشک و پتاسیم جذب شده بوسیله ذرت در سطح ۰۱/۰ درصد اختلاف معنی دار وجود داشت. در تیمار غیرآبشویی شده ماده خشک و جذب پتاسیم توسط گیاه بیشتر از تیمار آبشویی شده بود. میزان پتاسیم تبادلی رها شده از خاک­ها، در تیمار غیر آبشویی بیشتر از تیمار آبشویی بود. ولی در مورد پتاسیم غیر تبادلی عکس این نتایج صادق بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بین میزان پتاسیم غیر تبادلی قبل از کشت و پس از چهار مرحله برداشت گیاه در خاک­ها در سطح ۰۵/۰ درصد اختلاف معنی دار بود. در هر مرحله به دلیل توسعه سیستم ریشه گیاه و ترشح اسیدهای آلی از ریشه، پتاسیم از فرم غیرتبادلی، وارد فاز تبادلی شده و در نتیجه میزان ماده خشک و قابلیت دسترسی پتاسیم برای گیاه بیشتر شده است.

استان گلستان, پتاسیم غیر تبادلی, تغذیه ذرت