اکرم قربانی - مربی گروه محیط زیست ، موسسه آموزش عالی خردگرایان مطهر، مشهد، ایران
مرجان ضیائی - دانش آموخته کارشناسی ارشد آلودگیهای محیط زیست ، موسسه آموزش عالی خردگرایان مطهر، مشهد، ایران
شبنم هوشدار تهرانی - شبنم هشدار تهرانی ، استادیارگروه محیط زیست، موسسه آموزش عالی خردگرایان مطهر، مشهد، ایران
میترا محمدی - گروه محیط زیست، موسسه آموزش عالی خردگرایان مطهر، مشهد، ایران

زمینه و هدف : ۸۰ درصد از آلودگی هوا در مناطق شهری به وسایل نقلیه سنگین و جمعی باز می گردد. هدف ازانجام این مطالعه بررسی میزان آلاینده های CO۲ CO ,HC,NOX,انواع خودروهای دیزلی و ارتباط آنها با عمر خودرو، می باشد. مواد وروش ها: از بین تمام خودروهای دیزلی در مشهدکه ۵۸۶۱ خودرو می باشد تعداد۴۲۵ خودرو به صورت تصادفی انتخاب و پس از ثبت سال تولید خودرو ، با استفاده از دستگاه آلاینده سنج پنج گاز NDIR OPTIMA۷ در حالت موتور روشن (درجا کار کردن موتور)، میزان آلایندگی مورد سنجش قرار گرفت . نمونه گیریها در بازه زمانی ۱۵ آذر سال۱۳۹۶ تا ۹ اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۷ به طور پیوسته(به استثنای یکم تا چهارم فروردین ماه) در ساعت ۹ تا ۱۲ و ۱۵ تا ۲۰ انجام شد و سپس با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمونهای آماری ارتباط این آلاینده ها با عمر خودرو مورد بررسی قرارگرفت. یافته ها: با توجه به میزان sig(۰.۰۵< ۰.۵۳۱ (P= بین عمرخودرو و مونوکسید کربن ، میزان sig (۰.۰۵< ۰.۵۷۱ (P= بین عمرخودرو میزان هیدروکربن، میزانsig(۰.۰۵< ۰.۱۵۳p=) بین عمرخودرو و دی اکسید کربن خروجی ومیزانsig (۰.۰۵< ۰۲۹. ۰p=) بین عمر خودرو واکسیدهای ازت ارتباط معناداری وجود ندارد . بحث : بین سال ساخت خودرو و آلاینده CO۲ و NOX همبستگی معکوس وجوددارد بطوریکه هرچه سال ساخت خودرو بالاتر باشد میزان دی اکسید کربن واکسیدهای ازت کمتر می باشد.و بین آلاینده HC و CO همبستگی مثبت وجود دارد. نتیجه گیری : مقدار سطح معنی داری (sig) بین عمر خودرو و همه آلاینده ها ، از ۰۵/۰ بیشتر است، بنابراین بین عمر خودرو و همه آلایندگی گازهای خروجی رابطه معناداری از نظر آماری وجود ندارد. لذا باید با اخذ روشهای مدیریتی صحیح ازمیزان آلودگی هوا توسط خودروهای دیزلی کاسته شود.

اکسیدهای نیتروژن, آلودگی هوا, خودروهای دیزلی, عمر خودرو, هیدروکربن ها