علی احمد رفیعی راد - Ph.D. Student, Department of Cultural Sociology, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran. HIV/STI Surveillance Research Center, and WHO Collaborating Center for HIV Surveillance, Institute for Futures Studies in Health, Kerman University of Medical Sci
علی اکبر حق دوست - Ph.D. Professor, HIV/STI Surveillance Research Center, and WHO Collaborating Center for HIV Surveillance, Institute for Futures Studies in Health, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran
حمید شریفی - Ph.D. Associate Professor, HIV/STI Surveillance Research Center, and WHO Collaborating Center for HIV Surveillance, Institute for Futures Studies in Health, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran

زمینه و هدف: استفاده از کاندوم در روابط آزاد جنسی یک ابزار اصلی است و هر دو شریک جنسی را از ابتلا به بیماری­های آمیزشی محافظت می­کند. لذا ضرورت دارد به صورت پیوسته، موضوع بررسی شود. پژوهش حاضر به بررسی وضعیت و دلایل استفاده و عدم استفاده جوانان ایرانی از کاندوم در روابط آزاد جنسی و مسایل فرهنگی مرتبط پرداخته است. روش کار: مطالعه حاضر یک پیمایش ملی بوده است که به صورت مقطعی در سال ۱۳۹۳ از طریق نمونه­گیری خوشه­ای چند مرحله­ای در  ۱۳ استان کشور انجام شده است. ابزار مطالعه پرسشنامه و جامعه آماری جوانان ۱۹تا۲۹ ساله ایرانی بوده­اند. نتایج: از میان نمونه آماری ۳۲۴۶ نفری مورد مطالعه ۴۹% زن و ۵۱% مرد بوده­اند. در میان نمونه ۵/۱۹% تجربه روابط آزاد جنسی داشته­اند (۷/۳۱% مردان و ۹/۶% زنان). از میان افراد دارای روابط آزاد ۷/۲۱% «هر بار»، ۴/۱۵% «تقریبا هر بار» ۳/۳۵% «بعضی اوقات» از کاندوم استفاده کرده­اند و ۶/۲۷% «هرگز» استفاده نکرده­اند. دلایل عدم استفاده منظم از کاندوم در دسترس نبودن، دوست نداشتن و گرانی کاندوم، لازم نبودن و استفاده از وسایل دیگر بوده است. نتیجه­گیری: بخش عمده­ای از دلایل عدم استفاده از کاندوم ریشه های فرهنگی داشته و یا وابسته به ذایقه و ترجیحات فرهنگی بوده و لذا اصلاح آن نیازمند سیاستگذاری فرهنگی متناسب است.

Youth, Extramarital Sex, Condom, Unprotected Sexual Behavior, Culture, جوانان, روابط آزاد جنسی, کاندوم, رفتار جنسی محافظت نشده, فرهنگ