سارا حریری مقدم - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، گروه شهرسازی، موسسه آموزش عالی علامه دهخدا، قزوین، ایران
عارفه کرمی پور - استادیار گروه شهرسازی، موسسه آموزش عالی علامه دهخدا، قزوین، ایران

فضاهای شهری افزون بر جلوه های بصری حاوی ویژگی های محسوس دیگری هستند که می توانند با تحریک حواس مخاطب منشا برانگیختگی احساسات و شکل گیری خاطرات کردند؛ یکی از راه هیا ارتقای کیفیت فضاهای شهری، افزایش غنای حسی محیط به منظور به کارگیری تمامی حواس با هدف ایجاد جذابیت، افزایش شمولیت و امکان فعالیت برای همه اقشار اجتماعی، سنی، جنسی و افراد کم توان از نظر ادراک و حواس مانند افراد نابینا، ناشنوا و معلول می باشد. خیابان پونک شهر قزوین نیز از این موضوع مستثنا نبوده و توجه به صرف به نیازهای وسایل نقلیه و بی توجهی به مولفه های غنای حسی آن منجر به موجود مشکلات متعدد گردیده است، این پژوهش براساس ماهیتی کاربردی و روش توصیفی- تحلیلی می باشد و سعی در رسیدن هرچه بهتر به هدف اصلی پژوهش، طراحی خیابان شهری در راستای تحقق پیاده مداری با تاکید بر کیفیت غنای حسی و همچنین اهداف خرد بهبود و ارتقا کیفیت فضاهای پیاده با تاکید بر غنای حسی و تبیین معیارها و شاخص های ارتقا کیفیت غنای حسی در خیابان پونک شهر قزوین گردیده است. با استفاده از کلیه اطلاعات مستند به صورت مطالعات میدانی و بررسی آماری، پرسشنامه ای تهیه شده است. در این تحلیل ارزیابی میزان اهمیت ابعاد و شاخص ها و زیرشاخه های غنای حسی که شامل ۲۱ معیار، ۶ شاخص غنای حسی و ۳ تا ۶ زیرشاخه از هر غنای حسی هستند و با استفاده از تکنیک SWOT سعی در شناسایی اولویت های مداخله داشته است. نتایج حاصل از پژوهش نشانگر آن است که غنای حسی در خیابان پونک قزوین در وضعیت مطلوبی قرار ندارند و حس بینایی، لامسه، جابجایی، شنوایی، بویایی و چشایی به ترتیب بیشترین و کمترین میزان تاثیر بر درگیر کردن حواس افراد حاضر در فضا را دارند که این پژوهش سعی دارد با تحقق راهبردهای ارائه شده بتواند نوید بخش چشم انداز روشن در زمینه ی توسعه فضا در ابعاد تفریحی، غنای حسی و جذابیت ادراکی با پذیرش گروه های مختلفی از شهروندان باشد.

خیابان شهری، پیاده مداری، تکنیک SWOT، غنای حسی