مجید منتظر - دانشکده نساجی دانشگاه امیرکبیر تهران، ایران
علی صادقیان مریان - دانشکده تحصیلات تکمیلی واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی

سنگ شوئی جین یکی از عملیات تکمیلی مهم می باشد که امروزه به جهت ایجاد طرح ویژه و روز آمد شدن پوشاک کاربرد وسیعی پیدا کرده است . در تحقیق حاضر روشهای مختلف سنگ شوئی شامل استفاده از مقادیر مختلف پوکه معدنی، آنزیم سلولاز خنثی، آنزیم سلولاز اسیدی به تنهایی و به همراه پوکه معدنی به کار گرفته شده و ویژگی های نمونه های جین سنگشویی شده مورد مقایسه قرار گرفته است . تغییر رنگ کالاهای حاصل بوسیله رنگ سنجی روی کالا و پشت کالا و همچنین لکه گذاری آستر جیب با اندازه گیری سفیدی و تغییر رنگ مورد بررسی قرار گرفته اند. به علاوه مقاومت سایشی و استحکام کششی به همراه زاویه بازگشت از چروک برای همه نمونه ها اندازه گیری شده و میزان کریستالینیته نیز محاسبه و طیفهای آنها ارائه شده است . ساختار سطحی نمونه های عمل شده در دوحالت لیفی و پارچه ای توسط میکروسکوپی الکترونی SEM مشاهده شده است . نتایج نشان می دهند که پوکه معدنی به تنهایی به میزان یک برابر وزن جین در مقایسه با سلولازها در عملیات سنگ شویی تغییر رنگ کمی داشته و همراهی آن با سلولاز تغییر رنگ را افزایش داده است . همچنین میزان سفیدی آستر جیب نمونه های عمل شده با سلولازها کمتر از پوکه معدنی بوده است . سلولاز خنثی مورد استفاده در مقایسه با سلولاز اسیدی در عملیات سنگشوئی با تغییر رنگ بیشتری روی سطح کالا و لکه گذاری کمتری درپشت کالا و آستر مواجه بوده است. به علاوه آسیب سطحی جین در ترکیب پوکه با آنزیم بیشتر شده ولی این آسیب کاملا سطحی بوده است.

جین؛ سنگشویی؛ لکه گذاری در پشت؛ روشنایی؛ سلولاز؛ پوکه معدنی