اثر تغییر کاربری اراضی بر رواناب بخشی از حوضه ی آبخیز قره سو اردبیل
عنوان مقاله: اثر تغییر کاربری اراضی بر رواناب بخشی از حوضه ی آبخیز قره سو اردبیل
شناسه ملی مقاله: JR_HYD-6-21_010
منتشر شده در در سال 1398
شناسه ملی مقاله: JR_HYD-6-21_010
منتشر شده در در سال 1398
مشخصات نویسندگان مقاله:
میثم یاری - دانش آموخته ی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
سمیه سلطانی گردفرامرزی - استادیار دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
محسن قاسمی - دکتری علوم و مهندسی آب، دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
روح الله تقی زاده - استادیار دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
خلاصه مقاله:
میثم یاری - دانش آموخته ی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
سمیه سلطانی گردفرامرزی - استادیار دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
محسن قاسمی - دکتری علوم و مهندسی آب، دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
روح الله تقی زاده - استادیار دانشکده ی کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
تغییرات کاربری اراضی، یکی از عواملی است که بر خصوصیات رواناب سطحی و سیلاب در سطوح مختلف حوضه ها، تاثیر می گذارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر تغییرات بوجود آمده در کاربری و پوشش اراضی بخشی از حوضه ی آبخیز قره سو اردبیل در بازهی زمانی ۲۰۱۲-۱۹۹۲ بر روی ارتفاع رواناب حوضه است. بدین منظور ابتدا با استفاده از نقشه ی گروه هیدرولوژیکی خاک و نقشه ی کاربری اراضی مربوط به سال های ۱۹۹۲، ۲۰۰۲ و ۲۰۱۲، شماره ی منحنی منطقه به دست آمد و سپس با استفاده از این نقشه ها، میزان نگهداشت ویژه ی خاک (S) محاسبه و میزان رواناب از طریق روش SCS برآورد شد. نتایج نشان داد که در طول دوره های مورد مطالعه، مساحت کاربری های اراضی جنگل، زراعت آبی و زمین بایر به ترتیب ۵۴/۲، ۶۹/۱۶ و ۱۹/۱ درصد کاهش پیدا کرده و مساحت کاربری های مرتع، زراعت دیم و مناطق مسکونی به ترتیب ۷۴/۵، ۳۹/۱۲ و ۲۹/۲ درصد افزایش یافته است. این تغییرات باعث افزایش شمارهی منحنی از ۵۷/۷۸ در سال ۱۹۹۲ تا مقدار ۷۷/۷۹ در سال ۲۰۱۲ شده و به دنبال آن نگهداشت ویژه از ۲۸/۶۹ در سال ۱۹۹۲ به مقدار ۴۲/۶۴ در سال ۲۰۱۲ کاهش پیدا کرده است. تغییرات این عوامل باعث افزایش رواناب از مقدار ۴/۲۶۳ میلی متر در سال ۱۹۹۲ تا ۰۷/۲۹۷ میلی متر در سال ۲۰۱۲ گردیده است که بیانگر افزایش ۶۷/۳۳ میلیمتری (۳۳/۱۱ درصد) رواناب در طول دوره ی مورد مطالعه می باشد. محاسبه ی ضریب همبستگی بین کاربری های مختلف و شماره ی منحنی و ارتفاع رواناب نشان داد که این متغیرها با کاربری های مرتع، زراعت دیم و مناطق مسکونی رابطه ی مستقیم دارند، در حالی که با کاربری های جنگل، زراعت آبی و زمین بایر، دارای رابطه ی معکوس هستند.
کلمات کلیدی: رواناب سطحی, شماره ی منحنی, قره سو اردبیل, کاربری اراضی, همبستگی
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1592150/