وحید باباخانی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت-اکولوژی گیاهان زراعی، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
عنایت الله توحیدی نژاد - گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
غلامرضا خواجویی نژاد - دانشیار زراعت دانشگاه شهید باهنر کرمان
جلال قنبری - گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

اهداف: سیستم کشت مخلوط گیاهان دارویی رویکردی نسبتا جدید در جهت افزایش پایداری تولید این گیاهان است. هدف از این آزمایش بررسی پاسخ شوید و شنبلیله به کاربرد تلفیقی کودهای آلی و کودهای زیستی در سیستم کشت مخلوط بود.مواد و روش ها: در آزمایش مزرعه ای در فصل رشد ۱۳۹۹، اثر سطوح کود دامی (عدم کاربرد، ۶ و ۱۲ تن در هکتار)، در شرایط تلقیح و عدم تلقیح با باکتری های تثبیت کننده نیتروژن بر تولید زیست توده، نسبت برابری زمین، نسبت برابری زمان-سطح، کارایی استفاده از زمین، کارایی زراعی کود و کارایی مصرف نیتروژن در تک کشتی در مقایسه با الگوهای مختلف کشت مخلوط شوید:شنبلیله (۷۵:۲۵، ۵۰:۵۰، ۲۵:۷۵) مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که کوددهی ۱۰۰ درصد و تلقیح باکتری، کاهش زیست توده ناشی از کاهش نسبت کشت شنبلیله را جبران نمود که منجر به افزایش کارایی کود و مصرف نیتروژن و سودمندی کل سیستم در نسبت های کشت ۷۵:۲۵ و ۵۰:۵۰ شوید:شنبلیله شد. با وجود کاهش تولید زیست توده با کاهش نسبت شوید در کشت مخلوط، تولید در شرایط تلقیح با باکتری و ۵۰ درصد کوددهی تفاوت معنی داری با کاربرد ۱۰۰ درصد کوددهی نشان نداد که منجر به افزایش کارایی کود و مصرف نیتروژن و سودمندی سیستم در این شرایط شد. نتیجه گیری: براساس نتایج، نسبت های کشت مخلوط ۷۵:۲۵ و ۵۰:۵۰ شوید:شنبلیله در شرایط کوددهی ۱۰۰ درصد و تلقیح باکتری می تواند منجر به افزایش سودمندی کل و کارایی مصرف نیتروژن شود. جهت تولید پایدار شوید، نسبت کشت ۲۵:۷۵ شوید:شنبلیله در شرایط کاربرد ۵۰ درصد کود دامی و تلقیح با باکتری قابل توصیه است.

باکتری های محرک رشد, بقولات, کارایی استفاده از زمین, کارایی زراعی کود, گیاهان دارویی, نسبت برابری زمین