پویا اعلایی بازکیایی - دانشجوی دکتری گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.
حسین کاظمی - عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حمید رضا شاه حسینی - آگرواکولوژی، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل

اهداف: این تحقیق با هدف بررسی وضعیت تنوع زیستی محصولات زراعی و باغی در استان مازندران انجام گرفت. مواد و روش ها: داده های مورد نیاز شامل سطح زیر کشت مهم ترین گیاهان زراعی و باغی در ۱۹ شهرستان استان مازندران طی سال های ۹۳-۱۳۷۷ توسط سالنامه آماری وزارت جهاد کشاورزی و مصاحبه حضوری با کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستان ها جمع آوری شد. شاخص های شانون- واینر، مارگالف، منهینیک، غالبیت سیمپسون و یکنواختی گونه ها با استفاده از رابطه های مربوطه محاسبه شد.یافته ها: بیشترین شاخص مارگالف بین محصولات زراعی در شهرستان های بهشهر، رامسر و ساری، به ترتیب ۳۰/۱، ۲۷/۱ و ۱۳/۱ و کمترین آن در محمودآباد، تنکابن و نوشهر به ترتیب ۳۵/۰، ۴۸/۰ و ۶۴/۰ بدست آمد. بین محصولات باغی، بیشترین مقدار این شاخص در محمود آباد، چالوس و بهشهر به ترتیب ۶۰/۳، ۳۵/۳ و ۲۵/۳ و کمترین آن در تنکابن، جویبار و میان دورود به ترتیب ۱۵/۲، ۲۳/۲ و ۶۱/۲ مشاهده شد. همچنین بیشترین شاخص سیمپسون بین محصولات زراعی در میان دورود، نکا و ساری به ترتیب ۷۶/۰، ۷۳/۰ و ۷۲/۰ محاسبه شد.نتیجه گیری: تنوع محصولات کشاورزی استان مازندران در دوره آماری مورد بررسی، کاهش یافته است. در اغلب شهرستان ها بیشترین سطح زیر کشت گیاهان زراعی به برنج، گندم و جو اختصاص داشت. به نظر می رسد با ایجاد زیرساخت های مناسب و آموزش و تشویق کشاورزان به تولید محصولات متنوع کشاورزی، می توان زمینه استفاده از خدمات تنوع زیستی را در بوم نظام های کشاورزی فراهم کرد.

سیمپسون, شانون, مارگالف, منهینیک, یکنواختی