سیده آسیه جلالی - گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
فائزه زعفریان - گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
رقیه حسن پور - دانش آموخته دکتری گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، مازندران، ایران
ارسطو عباسیان - گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

سابقه و هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر بیوچار و اسید سالیسیلیک بر تغییرات فیزیولوژی و بیوشیمیایی سورگوم در شرایط تنش سرب انجام شد. مواد و روش ها: این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با ۴ تکرار به صورت گلخانه ای در سال ۱۳۹۸ انجام شد. تیمارهای این آزمایش شامل پنج سطح سرب (۰، ۴۰۰، ۸۰۰، ۱۲۰۰ و ۱۶۰۰ میلی گرم سرب در کیلوگرم خاک از منبع نیترات سرب)، دو سطح بیوچار (عدم مصرف و مصرف بیوچار ۲۰ گرم بیوچار به ازای هر کیلوگرم خاک) و دو سطح اسید سالیسیلیک (شامل عدم محلولپاشی و محلولپاشی ۲ میلی مولار اسید سالیسیلیک) بود. یافته ها: نتایج نشان داد که مصرف بیوچار و اسید سالیسیلیک به ترتیب باعث افزایش ۲۵/۵ و ۸۱/۴ درصدی کلروفیلa شد. بیشترین میزان کاروتنوئید در تیمار تلفیقی مصرف بیوچار و محلول پاشی اسید سالیسیلیک به دست آمد. با افزایش سطوح سرب میزان فنل افزایش یافت که این افزایش در گیاهانی که با اسید سالیسیلیک محلول پاشی شده بودند بیشتر بود. همچنین میزان فلاونوئید تحت تاثیر مصرف بیوچار ۵۷/۱۰ درصد افزایش نشان داد. برهمکنش بیوچار و اسید سالیسیلیک باعث افزایش ۴۸/۸۸ درصدی پرولین نسبت به شاهد بود. نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر بیانگر تاثیر منفی تنش سرب بر رشد سورگوم و همچنین اثرات مثبت و معنی دار اسید سالیسیلیک و بیوچار بر ویژگی های این گیاه بود. لذا استفاده از این مواد ارزان و قابل دسترس در خاک می تواند یک روش مناسب و مقرون به صرفه برای کاهش آلودگی خاک بوده تا ضمن افزایش فعالیت های متابولیک گیاه سورگوم، مقاومت گیاه را در برابر تنش سرب بهبود بخشد.

کلروفیل, فلزات سنگین, سورگوم, بیوشیمیایی, فعالیت آنتی اکسیدان