سجاد حسینی - گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
منصور مطلوبی - گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
عادل دباغ محمدی نسب - گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

طول شاخه گل دهنده در رزهای بریدنی بسیار مهم است. یکی از کاربردهای مهم تابع ریچاردز تخمین رفتار رشدی گیاهان است. چهار رقم رز در یک گلخانه تولیدی انتخاب و طول شاخه های آنها در مرحله رسیدن به هر گره اندازه گیری و ثبت گردید. داده های بدست آمده ابتدا به نزدیکترین شکل منحنی یعنی مدل درجه دوم برازش شدند. ضریب تبیین برای این مدل بین ۹۵/۰ تا ۹۸/۰ بدست آمد. در مرحله بعد تبدیل داده با تقسیم طول شاخه در هر گره به بزرگترین طول شاخه انجام گرفت و سپس مدل ریچاردز برازش شد. دراین حالت ضریب تبیین مدل برای بیشتر ارقام به بیش از ۹۹/۰ افزایش یافت. پارامترهای مدل به روش رگرسیون غیر خطی حداقل مربعات برای ارقام و فصول مختلف تخمین زده شد. بیشترین مقدار شیب منحنی در نقطه عطف برای رقم بلک مجیک در فصل بهار بدست آمد. متوسط شیب منحنی برای فصل بهار بیش از فصل تابستان بود. سرعت نسبی رشد شاخه ها با مشتق گیری از مدل ریچاردز محاسبه گردید. نتایج نشان داد متوسط سرعت رشد نسبی برای فصل بهار بیشتر از فصل تابستان بود، بطوریکه حداکثر سرعت نسبی رشد در فصل بهار در گره های هشتم و نهم اتفاق افتاد، در صورتیکه در فصل تابستان میزان حداکثر این متغییر در گره های پنجم و ششم مشاهده گردید. طول نهایی شاخه بعد از گره چهارم در اکثر ارقام با اختلاف کمتر از ده سانتی متر و بعد از گره هشتم با اختلاف کمتر از حدود ۵ سانتی متر تخمین زده شد.

رزهای بریدنی, ریچاردز, سرعت رشد نسبی, طول شاخه, مدل رشد