اردشیر خسروی دهکردی - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست،دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان
نوراله میرغفاری - استاد یار محیط زیست ، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان

یکی از پیامدهای روند رو به رشد مصرف آب از دست رفتن کارایی های کیفی آن است . یکی از صنایع پر مصرف آب، صنعت نساجی است. پساب حاصل از این صنعت ازنظر کمی زیاد و از نظر کیفی بدلیل مصنوعات متنوع از پیچیده ترین و مشکل ترین شرایط تصفیه برخورداراست.رنگ یکی از مهمترین آلاینده سمی است که اثرات زیان آوری در اکوسیستم آبی بوجود می آورد . ورود پساب نساجی به رودخانه ها باعث کاهش نفوذ نور به لایه های مختلف آب ، کاهش اکسیژن محلول ، افزایش اکسیژن خواهی زیستی و شیمیایی ، مواد معلق و بر هم خوردن تعادل اکولوژیکی اکوسیستم رودخانه می گردد . هدف از این تحقیق بررسی تغییرات شاخص های کیفی (pH,EC,BOD5,COD,TDS,TSS و Color) رودخانه سیاه رود در اثر ورود پساب نساجی قائم شهر در فصل های بهار و تابستان و مقایسه تغییرات آنها با استاندارد های زیست محیطی است. نمونه برداری هر 15 روز از پساب،آب رودخانه از بالا دست محل ورود پساب و پایین دست آن و مشاهدات میدانی در فصل بهار و تابستان 1384 انجام شد. ,TSS PH, EC BOD5,COD,TDS و Color نمونه ها به روش استاندارد در آزمایشگاه محیط زیست آنالیز شد نتایج به کمک نرم افزار Excel رسم و SPSS تحلیل شد . نتایج نشان داد میانگین تغییرات pH رودخانه در دامنه استاندارد ، متوسط مقدار اکسیژن خواهی زیستی در فصل بهار و تابستان در منطقه بالا دست به ترتیب 4/9 و 3/13، در منطقه ورود پساب به ترتیب 61/92 و 86/162 و در منطقه پایین دست به ترتیب 4/21 و 8/53 میلی گرم اکسیژن بر لیتر بود. مقدار اکسیژن خواهی شیمیایی در فصل بهار و تابستان در منطقه بالا دست به ترتیب 17/12 و 86/18 ودر منطقه ورود پساب به ترتیب 1/285 و 24/538 ودر پایین دست به ترتیب 18/320 و 32/622 و در حداکثر در منطقه بالادست 45/33 میلی گرم اکسیژن بر لیتر بیش از حد استاندارد ( به ترتیب mg/l60 و 30) TSS و TDS به ترتیب mg/l 06/28 و 93/105 بیش از حد استاندارد (به ترتیب mg/l 40 و 500) و رنگ منطقه ورود پساب و پایین دست 19/267، TCU بیش از حد استاندارد (75، TCU) و EC برابر 86/1 بیش ار حد استاندارد بود.

اکسیژن خواهی زیستی، اکسیژن خواهی شیمیایی، خودپالایی، پساب نساجی،رودخانه سیاه رود