کوروش قادری - دانشجوی دکتری گروه سازه های آبی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
جمال محمدولی سامانی - دانشیار گروه سازه های آبی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

شرایط جریان غیر دارسی را می توان برای جریان روی محیط های متخلخل مستغرق توسعه داد.  یکی از این محیط های متخلخل که برای ایجاد تاخیر در سیلاب و کاهش پیک هیدروگراف سیلاب طراحی و ساخته می شود سد سنگریزه ای تاخیری نام دارد.  وجود جریان روی این محیط ها، تراوش جریان و پتانسیل حرکت مواد باعث پیچیده ترشدن بررسی حرکت جریان در چنین محیط هایی می شود.  جریان مستغرق در محیط های متخلخل سنگریزه ای مستغرق در سه ناحیه جریان بالایی، جریان در ناحیه تراوش نرمال، و ناحیه انتقالی بررسی شده است.  در این تحقیق، ابتدا معادلات حاکم بر جریان در هر بخش جداگانه توسعه داده شد و پس از آن با ترکیب این معادلات با شرایط مرزی، مدل ریاضی یک بعدی حاکم بر کل جریان به دست آمده است.  برای بررسی صحت مدل ریاضی تهیه­شده، دو مدل فیزیکی از سد سنگریزه ای به ابعاد ۳۰×۳۰×۶۰ سانتی­متر با قطر دانه بندی ۱۵-۱۰ و ۲۰-۱۵ میلی­متر ساخته شده است.  در هر آزمایش پارامترهای شیب فلوم، عمق جریان در کانال، دبی عبوری، و مشخصات سیال اندازه گیری­شده است.  در ادامه، روابط و ضرایبی که محققان مختلف برای جریان درون محیط های متخلخل ارائه داده­اند بررسی و بهترین آنها انتخاب شدند.