ابراهیم باقری - دانشجوی دکتری مطالعات منطقه ای (گرایش اروپا)، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، ایران
فرشاد عظیمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مطالعات منطقه ای (گرایش خاورمیانه)، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، ایران

بعد از سال ۲۰۱۶ شاهد تغییراتی در سیاست خارجی ترکیه به همراه بهره گیری از استراتژی دفاعی جهت پیشبرد آن سیاست ها بودیم، سیاست های که هسته مرکزی آن را ملی گرایی مذهبی به دلیل ائتلاف حزب عدالت و توسعه با حزب ملی گرایی جنبش ملی ناسیونالیست، تشکیل داده هست. ابن هویت به مانند گچ ایدئولوژیکی هست که اسلام گرایی و ملی گرایی را به هم نزدیک کرده و بنای محافظه کاری دولتی را تقویت می کند، بطوری که اخیرا این هویت به یک گفتمان در سیاست خارجی ترکیه تبدیل شده. همزمان با این تحول استراتژی دفاعی ترکیه در نتیجه اصلاحات و ملی سازی در صنعت دفاعی توانسته استقلال نسبی پیدا کند و نیروی محرکه ای در سیاست خارجی ترکیه برای تغییر توازن ژئوپلیتیک منطقه ای باشد. بنابراین پژوهش حاضر درصدد پاسخ گویی به این پرسش هست که راهبرد دفاعی ترکیه در سیاست خارجی چه تاثیری بر سیاست همسایگی با ایران داشته است؟ در پاسخ میتوان این فرضیه را طرح کرد که عدم هم پوشانی در متغییر های موثر خارجی در روابط ایران با ترکیه همراه با استفاده از ابزار قدرت نظامی توسط ترکیه برای تغییر معادله به نفع این کشور با استفاده از مشروعیت سازی با هویت ملی گرایی مذهبی در تحولات منطقه ای بر امنیت ملی ومنافع ایران تاثیر گذار بوده هست. در این پژوهش چهارچوب نظری بر مبنای نظریه سازه انگاری بوده و از روش تحلیل گفتمان کیفی بهره برده است.

ایران، ترکیه، سیاست خارجی، ملی گرایی مذهبی، سیاست همسایگی