مرضیه رضوی - دانشکده مهندسی عمران، موسسه آموزش عالی آفرینش بروجرد
داریوش یوسفی کبریا - دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل
آتیه ابراهیمی - دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل

یکی از روش ­های پاک سازی خاک و رسوبات آلوده دریا به فلزات سنگین استفاده از روش الکتروکینتیک (Electrokinetic) می­ باشد که در آن با اعمال میدان الکتریکی ضعیف به ­کمک منبع تغذیه خارجی آلاینده ­ها با مکانیزم ­های مختلف به­ ویژه مهاجرت الکتریکی از محیط خاکی جداسازی می­ شوند اما به ­دلیل هزینه ­های تامین جریان الکتریسیته چندان مقرون به­ صرفه نیست. از طرفی یکی از راه ­های تولید جریان الکتریکی استفاده از پیل­ های سوختی میکروبی است که در آن باکتری­ ها با حذف مواد آلی، الکترون آزاد می­ کنند. بنابراین در این تحقیق جهت تولید میدان الکتریکی سبز، از فرآیند پیل سوختی میکروبی با سه الکترود مختلف در آند و ترکیب با گرانول کربن فعال استفاده شد تا میزان حذف فلز سنگین کروم ۶ ظرفیتی از رسوبات دریایی براساس مکانیزم مهاجرت الکتریکی مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج نشان می­دهد میزان توان الکتریکی تولیدی به­ صورت قابل توجهی وابسته به نوع الکترود آند بوده و بیش­ترین میزان چگالی توان در حالت استفاده از الکترود ترکیبی گرافیت با گرانول کربن فعال به ­دلیل ایجاد شرایط بستر مناسب­ تر برای چسبیدن باکتری ­ها و همچنین نرخ بالاتر انتقال الکترون به الکترود و تغذیه محفظه آند با فاضلاب واقعی ۰۲/۰±۱۰ وات بر مترمکعب مشاهده گردید. در این شرایط بیش­ترین میزان حذف کروم حدود ۶۴ تا ۷۳ درصد به ­ترتیب در ناحیه کاتد و آند حاصل گردید. به­ طور کلی می­توان نتیجه گرفت استفاده از کربن فعال زیستی می­تواند ضمن ارتقای توان تولیدی پیل سوختی میکروبی عملکرد مناسبی در پاک سازی رسوبات آلوده دریایی به فلزات سنگین داشته باشد.

پیل سوختی میکروبی, رسوبات دریایی, الکتروکینتیک, حذف فلز سنگین کروم