زهره حاج آخوندی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن
علی عین علیلو - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب

اعتراض به عدم تقسیم عادلانه ثروت و انتقاد از فقر فراگیر در جامعه، بخش جدایی ناپذیر از ادبیات انتقادیو معترض است. در میان مکتب های ادبی، ناتورالیست ها سهم عمدهای در بازتاب کاستی های جامعه دارند. داستان-های چوبک نشان میدهد که او نزدیکی انکار ناپذیری با ناتورالیست ها دارد و با پیروی از این مکتب، لحن انتقادیرا سر لوحه روش خود قرار داده است. از دیگر سو، آدورنو، هنری را که فاقد عنصر انتقاد و اعتراض باشد، هنریسفارشی و غیر اصیل میداند که تنها جنبه تخدیری دارد. با توجه به روش انتقادی چوبک و تعهدی که در قبالروشنگری دارد، این نویسنده و آدورنو در یک ردیف فکری قرار می گیرند و این موضوع در این مقاله نشان دادهشده است. هدف از نگارش این مقاله، توصیف و تحلیل آن دسته از انتقادات چوبک است که به تاثیر فقر در اقشارمختلف اشاره دارد. او نمود و نتایج فقر را در زندگی مادی و حیات معنوی تمامی جنست ها و رده های سنی بررسیکرده است. روش نویسنده در این مقاله، تحلیلی توصیفی است، که شرح آن در بخش روش شناسی تحقیق بهتفصیل آمده است. یافته های این مقاله نشان می دهد چوبک بر تاثیر منفی فقر در رده های سنی و جنسیت ها آگاهبوده است و آن را منشا بسیاری از انحرافات اخلاقی وتنش های روانی می داند، به این سبب منتقد سرسخت آناست. دست آخر اینکه بیان انتقادی چوبک قرابتی با لحن انتقادی آدورنو پیدا می کند.

چوبک، آدورنو، ادبیات انتقادی