حقویردی فرمانی - کارشناس ارشد آبیاری دانشگاه ارومیه - کارشناس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی
عبداله حسن زاده قورت تپه - استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، ارومیه ، ایران
قبله علی فرمانی - کارشناس ارشد جنگلداری موسسه آموزش عالی آفاق ارومیه - کارشناس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی
علی فرمانی - دیپلم تجربی همکار اصلی

این پژوهش به لحاظ اهمیت بحران آب در کشاورزی و به منظور استفاده بهینه و صرفه جویی آب با عملکرد تولید مناسب بود. برای بررسی صرفه جویی در مصرف آب و تعیین حداقل تعداد دور آبیاری در رشد رویشی تولید نهال صنوبر اجرا شد. نهال کاری در توسعه زراعت و همچنین ترمیم و بازسازی جنگلکاری در منطقه است . یکی از شاخص های مناسب ، جلوگیری از خسارت های ریزگرده ها و نقش مهمی در بهبود آب و هوا و محیط زیست می باشد. در این بررسی آرایش کاشت قلمه ها، به صورت دو خطی جوی و پشتی کشت شد. فواصل ۱۰*۴۰در۸۰ سانتیمتر ( فاصله ردیف روی پشته ها ۴۰، فاصله قلمه ها روی ردیف ۱۰ و فاصله بین دو پشته ها ۸۰) سانتی متر بود. کاشت در بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اصلی و سه تیمار فرعی انجام گردید. تیمارهای آبیاری در دورهای آبیاری (۱۰،۸ و ۱۲) روزه به صورت آبیاری تکمیلی (کرتی ) آبیاری شد. پارمترهای اندازه گیری شده عبارت از رشد رویشی زنده مانی ، شادمانی ، قظر یقه و ارتفاع نهال ها. نسبت به تیمار دور آبیاری ۸ روزه محاسبه شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار Excel و S.A.S نشان داد که تیمار دور آبیاری ۱۲ روزه مناسبترین تیمار آبیاری برای تولید نهال های صنوبر نسبت به مصرف آب است . مقدار آب مصرفی تیمار دور آبیاری ۸ روزه با ۱۵ نوبت آبیاری برابر ۱۲۲۳۰، دور آبیاری ۱۰ روزه با ۱۲ نوبت آبیاری برابر ۹۷۲۰ و دور آبیاری ۱۲ روزه با ۷ نوبت آبیاری برابر ۶۱۰۰ متر مکعب در هکتار بود. درصد زنده مانی ، شادابی نهال ها نسبت به دور آبیاری ۸ روزه صدرصد بود. صفات رشد رویشی در تولید نسبت به کاهش مقدار مصرف آب در سطح اطمینان ۹۹ درصد معنی دار بود. و همچنین تیمار دور آبیاری ۱۲ روزه با ۱.۳۴ درصد کاهش رشد رویشی ارتفاع، ۱.۴۹ درصد در مصرف آب صرفه جویی داشته است .اندازه کلیه نهال تولید شده در تمام تیمارها استاندارد و قابل کشت مجدد و انتقال به خزانه اصلی می باشد.

نهال، آبیاری ، کاشت دو خطه در یک ردیف و صنوبر