غلامرضا خلیل زاده - استادیار پژوهشی ، بخش تحقیقات نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، ارومیه ، ایران
نیر عظیم زاده - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد، رشته اصلاح نباتات، دانشگاه ارومیه ، ایران
عزیز مجیدی - دانشیار پژوهشی ، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجانغربی ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، ارومیه ، ایران

با توجه به محدودیتهای آب و هوایی در تولید اقتصادی گندم در شرایط دیم و بمنظور حفظ پایداری تولید در شرایط سردسیر دیم علاوه بر رقم مناسب با پتانسیل عملکرد بالا، رعایت نکات به زراعی نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است . گندم مهمترین گیاه زراعی دنیا بوده و غذای اصلی بیش از ۳۰ درصد مردم جهان را تامین می کند. در کشور ما گندم از نظر سطح زیر کشت و تولید رتبه اول را در بین محصولات زراعی به خود اختصاص داده است . بطور کلی موفقیت در دیم بستگی به نزولات جوی دارد، لیکن اجرای شیوه های صحیح کشت و بکارگیری یافته های جدید تحقیقاتی در زراعت دیم تاثیر بسیار مهمی در بهبود زراعت و افزایش تولید در واحد سطح دارد. با وجود اینکه در ایران ۶۵% کشت گندم مربوط به زراعت دیم است ، اما بدلیل پایین بودن میانگین تولید، تنها حدود ۳۵ درصد از کل گندم تولیدی کشور از زراعت دیم بدست می آید. ایران در اقلیم خشک و نیمه خشک قرار گرفته که علاوه بر بارش کم ، پراکندگی بارش نیز نامناسب می باشد. بالا بردن تنوع ارقام، رعایت تناوب زراعی مناسب ، بالا بردن مواد آلی خاکهای اراضی دیم و تغذیه مطلوب، مبارزه با آفات و بیماریها و کنترل علفهای هرز از جمله راهکارهای عملی در رسیدن به این اهداف می باشند.

دستورالعمل فنی ، پایداری عملکرد، مناطق سرد، شرایط دیم ، گندم