علیرضا مرتضایی - دانشیار، مرکز تحقیقات ژئوتکنیک لرزه ای و بتن توانمند، گروه مهندسی عمران، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
فائزه معصوم - کارشناسی ارشد مهندسی سازه، گروه مهندسی عمران، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
مهدی گلپایگانی - کارشناسی ارشد مهندسی سازه، گروه مهندسی عمران، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

در بسیاری از آیین نامه های بین المللی برای افزایش نامعینی سازه هایی که دارای نامعینی استاتیکی کافی نیستند ضریب نامعینی مطرح می شود که محدودهی مقدار ضریب نامعینی با توجه به نوع آیین نامه های طراحی کشورها متفاوت است. در ویرایش چهارم استاندارد ۲۸۰۰ برای بهبود بخشیدن عملکرد لرزه ای ساختمانهایی که دارای نامعینی کافی نیستند ضریب نامعینی ارائه شده و محدوده آن مقدار ۱ و ۲/۱ در نظر گرفته شده است. یعنی با توجه به ضوابط ذکر شده در استاندارد ۲۸۰۰ برش پایه را میتوان حداکثر ۲۰% افزایش داد. پژوهش های زیادی درباره ضریب نامعینی سازه انجام شده است که نشان داده اند باعث بهبود عملکرد سازه ای شده است اما هیچ یک از پژوهش های تحت اثر زمین لرزه نبوده است بدین منظور ۳ ساختمان با ۵ دهانه به طول ۵ متر در نظر گرفته شده است. ساختمانها شامل (۵، ۱۰، ۱۵) طبقه میباشند. ارتفاع سازه ای ساختمانها ۲/۳متردر نظرگرفته شده است. سپس با انتخاب شتابنگاشت های مناسب و پس از معرفی مفاصل پلاستیک، مدلها تحت تحلیل دینامیکی غیرخطی تاریخچه زمانی قرار گرفته اند. مدلها شامل ساختمان با ضریب نامعینی ۱(۰۱(Type-، ساختمان با ضریب نامعینی۲/۱(۰۲(Type- و ساختمان مجدد تیپ بندی شده (۰۳(Type- میباشند. نتایج تحلیل نشان داد که جهت رسیدن به عملکرد مطلوب در سازه هایی که دارای نامعینی کافی نمی باشد، اعمال ضریب نامعینی۲/۱ الزامی میباشد در ساختمان ۵طبقه نسبت تغییرمکان نسبی طبقات تا ۴/۶ % کاهش داشته است، در ساختمان ۱۰طبقه نسبت تغییرمکان نسبی طبقات تا ۱/۲۶ % کاهش داشته است. در ساختمان ۱۵طبقه، نسبت تغییرمکان نسبی طبقات تا ۱۶/۳۶ % کاهش داشته است.

تحلیل تاریخچه زمانی غیرخطی، ضریب نامعینی، مفاصل پلاستیک، نسبت تغییرمکان نسبی طبقات.