سیده مهدیس میرزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد زبانشناسی همگانی واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
ارسلان گلفام - دانشیار زبان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
مهناز کربلایی صادق - استادیار زبانشناسی واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

درک چگونگی تجلی یک اطلاع ذهنی در سطح زبان، همواره از مهم ترین دغدغه های زبان شناسان شناختی بوده است. اصطلاحات، به عنوان سازه های نمایانگر فرهنگ و هویت ملی هر اهل زبانی، می‎توانند نقش موثری در شناخت مفاهیم و مطالعات زبانی ایفا کنند. این پژوهش طرحی است در حوزه مقایسه الگوی رفتارشناختی دو زبان از شاخه هندواروپایی که در آن، به شیوه کتابخانه ای و با نمونه گیری هدفمند، پیکره ای مشتمل بر صد اصطلاح فارسی و معادل انگلیسی آنها، از کتاب عبارات و اصطلاحات رایج فارسی باطنی (۱۳۹۲)، انتخاب شده و به روش توصیفی تحلیلی، موردبررسی قرار گرفته است. سپس، داده ها براساس طرحواره های تصوری جانسون (۱۹۸۷)، تحلیل شده اند. نتایج به دست آمده نشان می دهند که فرایند قالب ریزی طرحواره ای اصطلاحات در این دو زبان، به شش صورت کلی امکان پذیر است و در بیشتر موارد، قالب ریزی طرحواره‎ای اصطلاحات در این دو زبان مشابه است. اصطلاحات زبان انگلیسی، به لحاظ طرحواره ای،  بیشترین شباهت را با اطلاع ذهنی گویشوران خود نشان می دهند و طرحواره های قدرتی و حرکتی نیز، به ترتیب، بیشترین سهم را در قالب ریزی اصطلاحات دو زبان فارسی و انگلیسی دارند.

زبان شناسی شناختی, معنی شناسی شناختی, اصطلاحات, زبان های هندواروپایی, طرحواره های تصوری