میترا امیدی نسب - دانشجوی دکتری گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
غلام خداکرمیان - استاد گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده مقدمه: میکروب هایی که درون بافت های گیاهی قرار دارند، به نام اندوفیت شناخته می شوند. این میکروب ها مجموعه ای از ترکیبات را تولید می کنند که قابلیت استفاده در پزشکی و کشاورزی مدرن را دارند. هدف از این مطالعه جداسازی، غربالگری و شناسایی باکتری های اندوفیت با فعالیت ضدمیکروبی علیه باکتری های پاتوژن گیاهی بود. گیاهان دارویی مانند Satureja khuzestanica به دلیل داشتن برخی متابولیت های ثانویه در طب سنتی استفاده می شوند؛ اما اطلاعات مربوط به اندوفیت های باکتریایی طبیعی آن محدود است. مواد و روشها: در مطالعه حاضر، ۲۷ سویه اندوفیت از S. khuzestanica جداسازی شد. براساس توالی یابی ژن ۱۶S rRNA، سویه های باکتریایی جداشده با بیشترین فعالیت در برابر باکتری های بیماری زای گیاهی متعلق به جنس های Bacillus، Streptomyces و Pseudomonas بودند. متابولیت های ثانویه زیست فعال این باکتری های اندوفیت با استفاده از اتیل استات استخراج شدند و سپس آنالیز کروماتوگرافی گازی - طیف سنجی جرمی (GC-MS) در شرایط استاندارد انجام شد. حداقل غلظت مهاری (MIC) برای پنج گونه باکتری با روش رقت میکروبراث تعیین شد. نتایج: تجزیه و تحلیل داده ها نشان دادند تفاوت معنی داری برای فعالیت ضدمیکروبی ثبت شد که حداقل غلظت بازداری آن از ۳۱۲/۰ میلی گرم بر میلی لیتر تا ۵/۲ میلی گرم بر میلی لیتر بود. حداقل غلظت باکتری کشی ۶۲۵/۰ میلی گرم بر میلی لیتر تا ۱۰ میلی گرم بر میلی لیتر بود. بحث و نتیجه گیری: ترکیبات اصلی در تجزیه و تحلیل GC-MS باکتری های اندوفیت در این مطالعه ۲،۴-di-tert-butylphenol ، beta-d-glucopyranose ، hexadecane، tetradecane، eicosane و dibutyl phthalate بودند. این مطالعه برای نخستین بار اندوفیت های باکتریایی S. khuzestanica با فعالیت ضدمیکروبی علیه فیتوپاتوژن های باکتریایی را گزارش می دهد. یافته های ما بینش جدیدی را درباره فعالیت های ضدمیکروبی باکتری های اندوفیت طبیعی S. khuzestanica ارائه می دهد.

باسیلوس, استرپتومیسز, سودوموناس, کروماتوگرافی