علی شاهمرادی - گروه علوم دام و طیور، دانشکده فنیاوری کشاورزی( ابوریحان)، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران.
شکوفه غضنفری - گروه علوم دام و طیور، دانشکده فناوری کشاورزی (ابوریحان)، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران
سید داود شریفی - گروه علوم دام و طیور، دانشکده فناوری کشاورزی (ابوریحان)، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران

در آزمایش حاضر، تاثیر افزودن امولسیفایر (لیپیدول) و ال-کارنیتین در جیره­های کم­ انرژی بر عملکرد رشد، قابلیت هضم مواد مغذی، فراسنجه­های بیوشیمیایی خون و پایداری اکسیداتیو گوشت جوجه های گوشتی مورد بررسی قرار گرفت. ۲۴۰ قطعه جوجه گوشتی نر سویه راس ۳۰۸ در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تیمار و چهار تکرار مورد استفاده قرار گرفتند. تیمارهای آزمایشی شامل ۱- شاهد، ۲- تیمار حاوی جیره کم انرژی (۱۵۰ کیلوکالری بر کیلوگرم کمتر از جیره شاهد)، ۳- جیره کم انرژی + ppm ۱۰۰ ال-کارنیتین، ۴- جیره کم انرژی + یک گرم در کیلوگرم لیپیدول و ۵- جیره کم انرژی + ppm ۱۰۰ ال-کارنیتین + یک گرم در کیلوگرم لیپیدول بودند. نتایج پژوهش نشان داد، پرندگان تغذیه شده با جیره کم انرژی حاوی لیپیدول + ال-کارنیتین ضریب تبدیل خوراک (۷۹/۱) مشابهی با پرندگان دریافت کننده جیره شاهد (۷۵/۱) در کل دوره پرورش داشتند. پرندگانی که با جیره های کم انرژی حاوی لیپیدول و لیپیدول + ال-کارنیتین تغذیه شدند، قابلیت هضم ماده خشک (۶/۳ درصد)، پروتئین (۸/۷ درصد) و چربی (۶/۶ درصد) بهتری در دوره آغازین و قابلیت هضم ماده خشک (۹/۶ درصد) بهتری در دوره رشد در مقایسه با شاهد داشتند (۰۵/۰P<). پرندگانی که با جیره کم انرژی حاوی لیپیدول + ال-کارنیتین تغذیه شده بودند ظرفیت آنتی اکسیدانی کل و غلظت لیپوپروتئین با چگالی بالا خون بیشتر و همچنین غلظت­های تری­گلیسرید، کلسترول و لیپوپروتئین با چگالی پایین خون کمتری در مقایسه با شاهد داشتند (۰۵/۰P<). افزودن لیپیدول و ال-کارنیتین به صورت جدا و با هم در جیره­های کم انرژی سبب کاهش درصد چربی شکمی (۴/۰ درصد) و غلظت مالون­دی­آلدئید گوشت در مقایسه با شاهد شدند (۰۵/۰P<). در نهایت، استفاده هم زمان از لیپیدول و ال-کارنیتین در جیره­های کم انرژی نسبت به جیره شاهد بدون تاثیر منفی بر عملکرد رشد جوجه­های گوشتی موجب بهبود کیفیت لاشه، قابلیت هضم مواد مغذی، فراسنجه­های چربی خون و ماندگاری گوشت می­شود.

ال-کارنیتین, امولسیفایر, جوجه های گوشتی, فراسنجه های چربی خون, قابلیت هضم چربی, ماندگاری گوشت