پریسا اعتمادی دیندارلو - دانشجوی کارشناسی ارشد،گروه علوم دامی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانش
سید رضا میرائی آشتیانی - استاد،گروه علوم دامی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
حسین مرادی شهربابک - استادیار،گروه علوم دامی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
محمد مرادی شهربابک - استاد،گروه علوم دامی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

در ایران تنوع آب و هوایی وجود دارد که روش پرورش را تحت تاثیر قرار می دهند. پروتئین های شوک گرمایی به عنوان چاپرون های مولکولی در فرآیندهای متعددی مانند پیچ خوردگی، تجمع و انتقال پروتئین ها، عبور و مرور پپتیدها و پردازش آنتی ژن تحت شرایط فیزیولوژیک و تنش نقش دارند. ژن HSP90AA1 در کروموزم 18 گوسفندی بوده، که دارای 11 اگزون و 10 اینترون می باشد و طول آن 5917 جفت باز است. در این مطالعه نمونه خون از 140 راس گوسفندان نژاد کرمانی و زل که در محیط های آب و هوایی کاملاً متفاوت سازگار شده اند با ونوجکت های حاوی EDTA از سیاهرگ وداجی گرفته شد. استخراج DNA از خون کامل با روش نمکی با استفاده از پروتئینازK انجام و واکنش های زنجیره ای پلیمراز (PCR) جهت تکثیر قطعه 311 جفت بازی قسمتی از جایگاهFlanking 5′ ژن HSP90AA1 انجام گرفت. جهت تعیین ژنوتیپ نمونه ها از روش PCR-SSCP استفاده شد. در طی آن 6 الگو باندی برای گوسفند زل مشاهده شد که فراوانی این الگوها در نژاد زل متفاوت می باشند. در نژاد زل الگو 5 با28/34% فراوانی بیشترین فراوانی والگو 3 با 5.72% فراوانی که دارای کمترین فراوانی می باشد که الگو 5 و3 به ترتیب بیشترین و کمترین سازگاری را با شرایط معتدل و مرطوب دارند اما در نژاد کرمانی که سازگار به شرایط خشک و بیابان هستند تنها 2 الگو مشاهده شد که این 2 الگو متفاوت از الگو زل بودند. الگو 8 با 86/82% بیشترین فراوانی در جمعیت کرمانی می باشد. ژن HSP90AA1 در سازگاری نژادهای مختلف گوسفند ایرانی نسبت به شرایط محیطی آن ها موثر می باشد و دارای تنوع می باشد به طوری که جایگاهFlanking 5′ ژن HSP90AA1 دارای چند الگوی ژنوتیپی می باشد. با توجه به اهمیت این ژن در سازگاری گوسفندان به شرایط خشک و بیایانی می توان به عنوان یک ژن کاندیدا جهت کارهای اصلاح نژادی در نظر گرفت به طوری که با افزایش فراوانی دام های سازگار به محیط، می توان سطح تولید را در حد مطلوب نگه داشت.

چندشکلی، ژن HSP90AA1، تنش گرمایی، اقلیم، گوسفند، سازگاری