محمود جمعه پور - استاد گروه برنامه ریزی منطقه ای، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
اعظم فرج پور - دانشجوی دکتری رفاه اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

روستاهای پیرامون شهری همزمان صحنه شکل گیری، رشد و تداوم فرصت ها و تهدیدهایی هستند که کیفیت زندگی و نحوه تامین نیازهای ساکنان را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین سطح برخورداری از خدمات رفاهی و کیفیت زندگی بود. روش پژوهش، مشاهده ای از نوع توصیفی تحلیلی بود که در میان ۳۳۳ نفر از ساکنان دهستان زنجان رودبالا انجام شد. نمونه ها با روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم و از بین روستاهای منتخب به صورت تصادفی انتخاب شدند. از آزمون همبستگی پیرسون برای آزمون فرضیه ها در نرم افزار آماری SPSS-۲۲ استفاده شد. نتایج نشان داد بین برخورداری از امکانات رفاهی با کیفیت زندگی اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی رابطه آماری مثبت معنادار و بین امکانات رفاهی و کیفیت زندگی در روستاهای مورد مطالعه با متغیر فاصله از شهر رابطه منفی و معنادار وجود دارد. روستاهای نزدیدک تر به شهردر سطح پایین تری از رفاه اجتماعی بودند و برعکس هرچه از پیرامون شهر دورتر می شدند از امکانات بالاتری برخوردار بودند. علاوه بر این، پاسخگویان میزان سطح برخورداری از امکانات رفاهی و کیفیت زندگی را در بعد اقتصادی متوسط رو به پایین و در ابعاد اجتماعی و زیست محیطی به صورت معناداری متوسط رو به بالا ارزیابی می کردند و تفاوت معناداری نیز از نظر میزان برخورداری از امکانات و کیفیت زندگی در روستاهای واقع در منطقه مورد مطالعه وجود داشت. رگرسیون چندمتغیره نشان داد متغیرهای مستقل در مجموع ۶/۱۲ درصد از واریانس متغیر کیفیت زندگی را پیش بینی کردند. به طور کلی، افراد کیفیت زندگی به همراه امکانات رفاهی روستا را متوسط رو به پایین ارزیابی کردند و بیشتر محروم بودند.

رفاه اجتماعی, کیفیت زندگی, روستاهای پیرامون شهری, شهر زنجان