سید ضیاءالدین میرحسینی - استاد، گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
معین الدین مواج پور - کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات ابریشم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
شهلا نعمت اللهیان - کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات ابریشم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
سید حسین حسینی مقدم - دانشیار، گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
فرجاد رفیعی - استادیار، گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
نوید قوی حسین زاده - استاد، گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
یوسف خیرخواه - کارشناس، مرکز تحقیقات ابریشم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

یکی از وظایف مراکز اصلاح نژاد، معرفی لاین­های جدید برای تولید هیبریدهای مطلوب کرم ابریشم است. در این راستا، پنج لاین با پیله چینی شکل Y، ۱۲۴، ۱۵۴، ۱۰۴ و ۳۲ انتخاب و بر مبنای آمیزش­های دی­آلل، ۲۰ ترکیب ژنتیکی حاصل طی سه نسل به صورت توده­ای پرورش داده شدند. پس از تشکیل نسل پایه با ۱۴ ترکیب ژنتیکی، انتخاب چندصفتی به روش سطوح حذف مستقل طی پنج نسل انجام شد. به منظور مقایسه عملکرد لاین های والدینی و ترکیبات حاصل از آنها، داده­های چهار صفت وزن پیله، درصد قشر پیله، درصد پیله­های خوب و تعداد پیله در لیتر (اندازه پیله) در هر سال جمع­آوری و سپس میانگین پنج سال تجزیه آماری شدند. میانگین وزن پیله و درصد قشر پیله تمام ترکیبات ژنتیکی نسبت به لاین های والدینی بیشتر بود (۰۵/۰p <). متوسط پاسخ به انتخاب برای درصد قشر پیله نسبت به والد مادری در سه ترکیب ژنتیکی بیش از ۱ درصد بود. بهترین ترکیبات از نظر درصد پیله­های خوب، تفاوت معنی­داری با بهترین لاین ها (۱۰۴ و Y) نداشتند. در حالی­که اندازه پیله در ترکیب IRA۱۴ بسیار بزرگ بود (۹۴ پیله در یک لیتر)، سایر ترکیبات ژنتیکی پیله بزرگ، تفاوت معنی­داری با لاین های پیله بزرگ (۱۵۴ و ۱۲۴) نشان ندادند. بهبود ژنتیکی وزن پیله برای ۱۲ مورد از ۱۴ ترکیب ژنتیکی مثبت بود، لیکن میزان افزایش فقط در یک ترکیب بیش از یک دهم گرم بود. انتخاب نهایی بهترین لاین ها پس از اجرای برنامه آمیخته­گری آنها با لاین­های ژاپنی شکل مشخص خواهد شد.

انتخاب چندصفتی, پیله چینی شکل, ترکیب ژنتیکی, کرم ابریشم