فاضله حیدری - Department of Psychology, School of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
محمد نریمانی - Department of Psychology, School of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
سیف اله اقاجانی - Department of Psychology, School of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
سجاد بشرپور - Department of Psychology, School of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

اهداف: مشکلات سلوک در دوره کودکی و نوجوانی می تواند پیش زمینه ای برای بزهکاری و رفتارهای ضداجتماعی در بزرگسالی باشد. هدف مطالعه حاضر تعیین نقش میانجی بی اشتیاقی اخلاقی در روابط کودک آزاری و طرد همسال با نشانه های اختلال سلوک در دانش آموزان بود. مواد و روش ها: روش این مطالعه، توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دوره های اول و دوم متوسطه شهر ارومیه در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بود. ۲۲۰ نفر به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب و به نسخه خودگزارشی پرسش نامه توانایی ها و مشکلات (آلفای کرونباخ ۰/۷۸)، مقیاس آسیب های دوره کودکی (آلفای کرونباخ ۰/۸۳)، مقیاس طرد اجتماعی همسال (آلفای کرونباخ ۰/۹۵) و مقیاس بی اشتیاقی اخلاقی (آلفای کرونباخ ۰/۹۱) پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل یابی معادله ساختاری در قالب نرم افزار SmartPLS ۳ استفاده شد. یافته ها: ۲۲۰ نفر با میانگین سنی ۱۶/۱۵ سال و انحراف معیار ۱/۵۴ در این پژوهش شرکت داشتند. نتایج مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که ضرایب مسیر مستقیم بدرفتاری دوره کودکی (۰/۰۰۱p<؛۰/۳۸β=) و بی اشتیاقی اخلاقی (۰/۰۰۱p< ؛ ۰/۴۰β=) به نشانه های اختلال سلوک معنادار بود. همچنین ضرایب مسیر مستقیم بدرفتاری کودکی (۰/۰۰۱p< ؛ ۰/۴۲β=)و طرد همسال (۰/۰۱p< ؛ ۰/۳۲β=) بر بی اشتیاقی اخلاقی معنا دار بود. علاوه بر این، بدرفتاری دوره کودکی و طرد همسال با میانجی گری بی اشتیاقی اخلاقی، اثر غیرمستقیمی بر نشانه های اختلال سلوک داشت. نتیجه گیری: این نتایج نشان می دهد که علاوه بر اثر مستقیم بدرفتاری دوره کودکی بر نشانه های اختلال سلوک، بی اشتیاقی اخلاقی به عنوان میانجی، اثرات بدرفتاری کودکی و طرد اجتماعی از طرف همسال بر نشانه های سلوک عمل می کند. نتایج این مطالعه می تواند در طراحی برنامه های پیشگیرانه و مداخله زودهنگام در اختلال سلوک مورد استفاده قرار گیرد.

Conduct, Apathy, Morality, Disruptive behavior disorder, اختلال سلوک, بی اشتیاقی, اخلاق, اختلالات رفتاری اخلال گرانه