عصمت حیدری - دانشجوی دکتری جامعه شناسی، گروه جامعه شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران.
باقر ساروخانی - استاد دانشگاه تهران، استاد مدعو دانشگاه ازاد اسلامی، گروه جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران.
افسانه ادریسی - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، گروه جامعه شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

پدیده تک فرزندی از جمله مسائل اجتماعی است که الگوی بسیاری از خانواده ها شده است. هدف از این پژوهش پاسخگویی به این سوال اساسی است که ویژگی های جامعه مدرن (اشتغال زنان، جامعهپذیری جنسیتی، فردگرایی، میزان عقلانیت،  مشارکت و...) در کلانشهر تهران به چه نحو و به چه میزان با گرایش و پذیرش الگوی تک ‎فرزندی ارادی در بین زنان ارتباط دارد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-علی و از لحاظ روش شناسی، یک تحقیق پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق کلیه زنان متاهل (۱۵ تا ۴۹ ساله) شهر تهران است که ۴۲۰ نفر به عنوان نمونه از بین آنها انتخاب شدند. انتخاب نمونه با تلفیق نمونه‎گیری خوشه ای و طبقه بندی نامتناسب صورت گرفته و ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات و داده ها در این تحقیق ، پرسشنامه محقق‎ساخته است. نتایج نشان میدهد که گرایش به تک فرزندی با فردگرایی، میزان عقلانیت، مشارکت اجتماعی، برابری جنسیتی و سن ازدواج رابطه معناداری دارد ولی با وضعیت اقتصادی خانواده همبستگی معناداری ندارد. همچنین میزان گرایش به تک فرزندی در بین گروههای مختلف وضعیت اشتغال تفاوت معناداری دارد به این صورت که در مشاغل رده بالا این گرایش بیشتر است. داده ‎ها حاکی از آن است که میزان تحصیلات در گرایش زنان به تک فرزندی تاثیر دارد؛ به عبارت دیگر با بالا رفتن سطح تحصیلات گرایش زنان به تک فرزندی بالا می رود.

گرایش به تک فرزندی, فردگرایی, میزان عقلانیت, مشارکت اجتماعی, جامعه ‎پذیری جنسیتی, سن ازدواج, وضعیت اشتغال