جبراییل تقی نژاد - بخش تحقیقات فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران
الیاس دهقان - موسسه تحقیقات فنی ومهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیدهمرحله برداشت یکی از مهم ترین مراحل تولید محصولات کشاورزی بوده و بخش مهمی از تلفات محصول در این مرحله اتفاق می افتد. در سال زراعی ۹۷-۹۶، میزان تلفات برداشت گندم تعداد ۴۹ دستگاه از کمباین های ­­متداول داخلی (جاندیر۹۵۵، ۱۰۵۵ وکلاس ۶۸اس ( و کمباین جدید نیوهلند ۵۰۸۰ TC، به ­روش نمونه گیری تصادفی، در پنج شهرستان استان اردبیل مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد کل تلفات برداشت گندم در استان اردبیل ۷۱/۵ درصد بود که سهم تلفات طبیعی و کمباینی به ­ترتیب ۷۴/۳ و ۹۷/۱ درصد بود. از بین کمباین های مورد بررسی، کمباین نیوهلند ۵۰۸۰ دارای کمترین میزان تلفات دانه به ­میزان ۱ % و بیشترین ظرفیت مزرعه ­ای به میزانha.hr-۱۱۶/۱ بود. بیشترین تلفات دانه به­ میزان ۵۱/۲% در کمباین کلاس ۶۸اسبا ظرفیت مزرعه­ای ha.hr-۱۷۸/۰ محاسبه شد. در کمباین ­های جاندیر، کلاس و نیوهلند به ­ترتیب ۵/۶۸، ۲/۶۵ و ۹۰ درصد از تلفات کمباینی دانه توسط واحد سکوی برش ایجاد شد. تلفات سکوی برش در کمباین­های جاندیر، کلاس و نیوهلند به ­ترتیب ۴۱/۱، ۶۴/۱ و ۹۹/۰درصد بود. تلفات واحدهای فراوری (عقب) در کمباین جاندیر و کلاس نیز به ­ترتیب ۶۷/۰ و ۸۷/۰ درصد و برای نیوهلند ۵۰۸۰ TCحدود ۰۴/۰ درصد بود. نتایج حاصل از بررسی نمونه دانه در مخزن کمباین نشان داد که میزان تلفات کیفی مفید برای کمباین های نیوهلند ۵۰۸۰ TC، جاندیر و کلاس به ­ترتیب ۵۲/۰، ۰۳/۱ و ۱۴/۱% است. به ­طورکلی، برای برداشت گندم در استان اردبیل به ­ترتیب استفاده از کمباین های نیوهلند ۵۰۸۰ TC، و جاندیر۹۵۵ توصیه می­ گردد.

واژه های کلیدی: تلفات, عملکرد, گندم, هد کمباین