زهرا توحیدی منش - دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران
نور علی فرخی - دانشیار گروه سنجش وانداره گیری، دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی ، دانشگاه علامه طباطبایی،تهران، ایران
حسن اسدزاده - دانشیار گروه روانشناسی تربیتی ، دانشکده روان شناسی وعلوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
پرویز شریفی درآمدی - استاد گروه روانشناسی کودکان استثنایی، دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

هدف :هدف از انجام این پژوهش ارزشیابی اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر تحلیل رفتار کاربردی بر مهارت­های اجتماعی کودکان اوتیسم با عملکرد بالا بود. روش : روش پژوهش نیمه­آزمایشی با طرح پیش­آزمون- پس­آزمون با گروه کنترل بود. ۲۴ دانش­آموز پسر دچار اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا از بین دانش­آموزان استثنایی مدرسه ابتدایی پسرانه ضیافت در محدوده شهریار که در سال تحصیلی ۹۷-۱۳۹۸ مشغول به تحصیل بودند، با روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند، طی ۶۰ جلسه در معرض آموزش تحلیل رفتارکاربردی قرار گرفتند. برای جمع­آوری داده­ها از پرسشنامه مهارت­های اجتماعی اوتیسم بلینی استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل کوواریانس تک متغیره نیز نشان داد که برنامه تحلیل رفتار کاربردی در سطح معناداری ۰۰۱/۰ موجب بهبود مهارت اجتماعی کودکان مبتلا به طیف اوتیسم شده است. نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش حاضر، این نتیجه به دست آمد که برنامه ABA بر مهارت های اجتماعی کودکان اوتیسم با عملکرد بالا اثربخش بوده است. بنابراین پیشنهاد می شود که معلمان اوتیسم از این برنامه برای این گروه کودکان استفاده کنند.

applied behavior analysis, social skills, children on the autism spectrum, تحلیل رفتار کاربردی, مهارت های اجتماعی, کودکان طیف اوتیسم