اسماعیل رضائی چیانه - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
شاهین فریدوند - بخش تحقیقات جنگل و مرتع ، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، ارومیه
رضا امیرنیا - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
حسن مهدوی کیا - گروه گیاهان دارویی، مرکز آموزش عالی شهید باکری میاندوآب، دانشگاه ارومیه
امیر رحیمی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

چکیده به­منظور بررسی اثر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بر روی برخی صفات کیفی گیاه بالنگو در شرایط دیم، آزمایش مزرعه­ای در قالب طرح بلوک­های کاملا تصادفی در سال ۹۴-۱۳۹۳ در استان آذربایجان­غربی- شهرستان نقده با سه تکرار و هشت تیمار انجام گرفت. تیمارهای کودی شامل ورمی­کمپوست (۱۰ تن در هکتار)، کود زیستی (ازتو بارور-۱ حاوی باکتریهای تثبیت کننده نیتروژن از جنس ازتو باکتر)، فسفاته بارور- ۲ (باکتری­های حل کننده فسفات از جنس باسیلوسلنتوس و سودوموناسپوتیدا)، کود شیمیایی (نیتروژن و فسفر)، تلفیق ورمی­کمپوست+ کود زیستی، کود زیستی+ ۵۰ درصد کود شیمیایی، ۷۵ درصد ورمی­کمپوست+ ۲۵ درصد کود شیمیایی ، ۷۵ درصد ورمی­کمپوست+ کود زیستی+ ۲۵ درصد کود شیمیایی و شاهد (بدون مصرف کود) بود. صفات مورد مطالعه در این آزمایش شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه­های فرعی، تعداد فندقه، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، درصد اسانس، عملکرد اسانس، درصد موسیلاژ، عملکرد موسیلاژ و درصد پروتئین دانه بود. نتایج نشان داد که کاربرد کودهای مصرفی منجر به افزایش معنی­دار اجزای عملکرد و عملکرد دانه و بهبود صفات کیفی بالنگو شد. تیمارهای ترکیبی کودها نسبت به تیمارهای  کودی خالص، بیشترین تاثیر را در افزایش صفات مورد مطالعه داشتند. بیشترین عملکرد دانه، محتوی اسانس، عملکرد موسیلاژ و درصد پروتئین دانه از تیمار ترکیبی سه گانه ۷۵ درصد ورمی­کمپوست+ کود زیستی+۲۵ درصد کود شیمایی به­دست آمد. بر اساس نتایج می­توان استنباط کرد که استفاده از روش تغذیه تلفیقی به ویژه تیمار ترکیبی سه گانه تحت شرایط دیم به­دلیل افزایش قابل ملاحظه عملکرد دانه، صفات کیفی بالنگو و کاهش مصرف کودهای شیمیایی در منطقه مورد آزمایش توصیه می­گردد.

اسانس, پروتئین دانه, کودهای زیستی, موسیلاژ, ورمی کمپوست