شعیب آب خرابات - کارشناس ارشد اقلیم شناسی دانشگاه تربیت مدرس
فرشاد صفری - کارشناس ارشد ژئومورفولوژی دانشگاه تهران

تغییرات اقلیمی بویژه روند رو به رشد گرمایش کنونی جهان بر تمام جنبه‌های زندگی جانداران کره‌زمین اثر می‌گذارد. بنابر اهمیت موضوع، در این پژوهش به تاثیرات تغییر اقلیم بر اکوسیستم‌ تالابها پرداخته شده است. بدلیل اینکه سیستم تالابها یک سیستم تقریبا بسته بوده و جانداران آن منحصر بفرد تالاب می‌باشند و اینکه این اکوسیستم‌ها اغلب سیستم‌های کوچکی را تشکیل می‌دهند، در برابر تغییرات اندک نیز از خود واکنش نشان داده و چه بسا روند سریع گرمایش کنونی جهان حیات بسیاری از آنها را با خطر مواجه سازد. بزرگترین نقطه ضعف این سیستم ها، بسته و محدود بودن ذخایر آب آنها می‌باشد،زیرا از لحاظ منابع آب تقریبا سیستمی بسته دارند و با دریا و رودخانه‌ها ارتباط دائمی ندارند، به همین دلیل عواملی چون خشک شدن تالاب یا آلوده شدن در اثر بارانهای اسیدی و یا فعالیتهای بشر می‌تواند کل اکوسیستم را به نابودی بکشاند و چه بسا در این روند بسیاری از جانداران منحصر بفرد تالاب نیز از صحنه روزگار منقرض شوند. روندی که بسیاری از تالابهای منطقه غرب ایران از جمله تالاب پیر سلیمان در اسدآباد با آن مواجه شد و تالاب هشیلان در کرمانشاه نیز تا حد خشک شدن کامل و نابودی پیش رفت. در ادامه پژوهش بطور موردی اثرات تغییر آب و هوا بر روی تالابهای غرب ایران÷ از جمله تالاب هشیلان، که یکی از مهمترین تالابهای ایران قلمداد می‌شود مورد بررسی قرار گرفته است، همچنین عوامل اصلی و فرعی موثر بر خشک شدن برخی از تالابهای منطقه در چند سال اخیر و نیز عوامل احتمالی تاثیر گذار بر روی این اکوسیستم ها در آینده، مورد شناسایی و بررسی قرار گرفته است.

تغییر اقلیم، محیط زیست، اکوسیستم های آبی، تالاب