زهره میرحسینی - استادیاردانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
زهرا اباذری - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
مهسا امیری - دانشجوی کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی واحد تهران شمال

هدف: هدف اصلی در این پژوهش بررسی و تعیین نوع و فراوانی مشاغل مطرح شده در کتاب های داستان اجتماعی و دانش اجتماعی کودکان (گروه سنی الف، ب و ج) طی سال های ۹۰-۱۳۸۰ می باشد. همچنین تعیین فراوانی مردان و زنان در مشاغل مطرح شده در این کتاب ها مورد نظر است. روش پژوهش: برای تعیین جامعه پژوهش، لیست عناوین کتاب های داستان اجتماعی از سایت کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و لیست عناوین کتاب های دانش اجتماعی از کتابشناسی های توصیفی و تحلیلی تهیه شده توسط شورای کتاب کودک، استخراج شد. تعداد کتاب های داستان اجتماعی ۲۱۹ عنوان و کتاب های دانش اجتماعی ۳۵۹ عنوان بود. بر اساس نمونه گیری به وسیله جدول مورگان، ۱۴۰ کتاب داستان اجتماعی و ۱۸۶ کتاب دانش اجتماعی انتخاب شد. به عبارتی نمونه آماری متشکل از ۳۲۶ کتاب می باشد. با توجه به ماهیت موضوع تحقیق، روش تحلیل محتوای توصیفی به کار گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از طبقه بندی استاندارد بین المللی مشاغل، استفاده شد و مشاغل استخراج شده از کتاب های مورد پژوهش، در گروه های عمده شغلی این طبقه بندی قرار گرفت. یافته ها: به طور کلی نتایج حاصل نشان می دهد؛ در کتاب های داستان اجتماعی، گروه شغلی «متخصصان» با ۳۸.۹ درصد دارای بیشترین فراوانی و گروه «کارکنان امور اداری و دفتری» با ۴.۱ درصد و دارای پایین ترین فراوانی می باشند.همچنین در کتاب های دانش اجتماعی، گروه شغلی «متخصصان» با ۴۸.۲ درصد دارای بیشترین فراوانی و گروه های «کارکنان امور اداری و دفتری» و «کارگران ساده»  با ۲.۱ درصد دارای پایین ترین فراوانی هستند. (گروه «نیروهای مسلح» در همه جداول دارای فراوانی صفر بود). نتیجه گیری: بررسی ها حاکی از آن است که در این کتاب ها به همه مشاغل به یک میزان توجه نشده و تاکید بیش از حد بر روی گروه «متخصصان»، فراوانی بیشتر مشاغل نیازمند به تحصیلات دانشگاهی را در این گروه از کتاب ها به دنبال دارد. فراوانی بیشتر گروه متخصصان، به علت فراوانی بالای مشاغل مربوط به معلم و پزشک می باشد.

تحلیل محتوا, مشاغل, ادبیات کودکان و نوجوانان, کودکان-کتاب و مواد خواندنی, داستان های اجتماعی, دانش اجتماعی