زهره میرحسینی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال دانشکده علوم انسانی. گروه کتابداری و اطلاع رسانی
ندا قلی زاده - کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع رسانی و کتابدار دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

هدف: پژوهش حاضر به بررسی آسیب های جسمی ناشی از کار از نظر اصول ارگونومی(مهندسی فاکتورهای انسانی) در میان کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر اصفهان می پردازد. روش: روش پژوهش توصیفی پیمایشی می باشد.ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه سازمان یافته در سه بخش دموگرافیک، نوردیک و تجهیزات کتابخانه و شرایط محیط کار می باشد.تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t انجام شده است. کلیه کتابداران جامعه مورد بررسی، ۱۵۰نفر می باشد که مورد سوال قرار گرفتند ولی از میان آنها ۱۴۰ نفر۹۳% پاسخ داده اند. یافته ها: میزان آسیب های جسمی ناشی از کار بر حسب بخش کاری عبارتند از: مدیریت ۵۸/۳۴%، امانت ۶۷/۳۲%، خدمات فنی ۲۸%، نشریات ۷۷/۱۷%، پایان نامه ها ۱۱/۱۱% می باشد. میزان آسیب های جسمی کتابدارانی که در بخش های دیگر کار می کنند ۸۴/۲۶%، و کتابدارانی که در چند بخش به طور همزمان مشغول به کار بودند ۴۳/۳۷% می باشد. به طور کلی میزان آسیب های جسمی ناشی از کار در ۱۲ماه ۴۲/۴۱%، ۳ماه ۹۵/۲۹% و در یک هفته ۷۴/۲۱% بوده است. در میان کتابداران مورد بررسی میزان غیبت ناشی از کار۷/۷% و میزان مراجعه به پزشک۲/۶% می باشد. نتایج: نتایج کلی نشان می دهد بین سن، سابقه کار، انجام فعالیت ورزشی با آسیب های جسمی ناشی از کار در جامعه مورد بررسی رابطه معناداری وجود دارد؛ ولی بین جنس، ساعات کار روزانه(به دلیل یکسان بودن ساعات کاری، باساعات کار روزانه ۸-۷ساعت در روز) و تجهیزات کتابخانه و شرایط محیط کار(به دلیل یکسان بودن و رعایت استانداردهای موجود در ایران در آنها) با آسیب های جسمی ناشی از کار در میان کتابداران مورد مطالعه رابطه معناداری وجود ندارد.

ارگونومی, آسیبهای جسمی, کتابداران, کتابخانه های دانشگاهی, دانشگاه های دولتی, اصفهان