فرزانه مقتدر - دانش آموخته کارشناسی ارشد آب و هواشناسی، دانشگاه پیام نور، واحد ارومیه، ایران
محمد خلیل نژاد - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران

خرد هواشناسی شاخه ای از هواشناسی است که با پدیده های جوی و فرآیندهای موجود در لایه پایین جو که متاثر از اصطکاک است، پیوند دارد و معمولا تحت عنوان لایه مرزی شناخته می شود. لایه مرزی یا لایه ای که بشدت تحت تاثیر سطح زمین قرار دارد؛ بخشی از جو است که بلافاصله در مجاورت سطح زمین قرار دارد. ارتفاع لایه مرزی به طور میانگین در اواخر بعد از ظهر به یک کیلومتر و در شب به صد متر می رسد. لایه مرزی اغلب متلاطم است و همیشه یک لایه پایدار قوی یا وارونگی دمایی سقف لایه مرزی را پوشش می دهد که مانند یک سرپوش از حرکات جوی جلوگیری می کند. هر چند لایه مرزی تنها کسر کوچکی از جو را تشکیل می دهد، اما فرآیندهای خرد مقیاسی که در داخل لایه مرزی رخ می دهد، برای فعالیت های مختلف انسان و بقاء حیات بر روی کره زمین مهم هستند. یکی از عوامل موثر بر اقلیم محلی پوشش گیاهی و به طور مشخص جنگل است. میزان تبخیر و تعرق گیاهان در تنظیم حرارت، رطوبت و تلطیف هوای یک منطقه اهمیت زیادی دارد. هوای پایین ارتفاع دو کیلومتری در مناطق کوهستانی و ناهموار مانند جنگل تحت تاثیر نیروی اصطکاک قرار می گیرد و باعث می شود سرعت باد با نزدیک شدن به سطح زمین کاهش یابد. بر این اساس در مقاله حاضر به نقش اصطکاک و عوارض سطح زمین در آب و هوای لایه مرزی در مناطق جنگلی پرداخته می شود.

خرد هواشناسی، لایه مرزی، مناطق جنگلی، اصطکاک.