سیده خوشقدم حسینی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
سید داود شریفی - دانشیار، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
مریم باقری ورزنه - استادیار، پژوهشکده کشاورزی، سازمان پژوهش های علمی و صنعتی، تهران، ایران
شکوفه غضنفری - دانشیار، گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

این مطالعه به منظور بررسی تاثیر اندازه ذرات کروم-متیونین بر عملکرد، صفات لاشه و کیفیت گوشت جوجه های گوشتی در شرایط تنش فیزیولوژیکی انجام شد. از ۲۸۸ قطعه جوجه گوشتی (جنس نر) در قالب طرح کاملا تصادفی با شش تیمار، چهار تکرار و ۱۲ قطعه پرنده در هر تکرار در قالب آزمایش فاکتوریل ۳×۲ با دو وضعیت تنش (بدون تنش و تنش) و سه سطح افزودنی (بدون افزودنی، ppb ۲۰۰۰ کروم-متیونین و  ppb ۲۰۰۰ کروم-متیونین آسیاب شده) استفاده شد. از افزودن دگزامتازون به جیره به میزان ۵/۱میلی­گرم در کیلوگرم جیره به مدت یک هفته (۱۸ تا ۲۴ روزگی) برای ایجاد تنش فیزیولوژیکی استفاده شد. میزان خوراک مصرفی و وزن جوجه ها در هر واحد آزمایشی به صورت هفتگی اندازه گیری و ضریب تبدیل محاسبه شد. غلظت مالون دی آلدئید و ظرفیت نگهداری آب گوشت سینه در ۲۴ روزگی و ۴۶ روزگی و pH گوشت سینه در سن ۴۶ روزگی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تنش فیزیولوژیکی، مصراف خوراک، افزایش وزن روزانه، بازده لاشه و وزن نسبی طحال و بورس را کاهش و ضریب تبدیل، وزن نسبی قلب و کبد و ظرفیت نگهداری آب را افزایش داد (۰۵/۰>P). استفاده از جیره حاوی هر دو شکل کروم متیونین در پرندگان در شرایط تنش به طور معنی­داری باعث کاهش ضریب تبدیل و افزایش pH گوشت شد (۰۵/۰>P). تفاوتی در شکل فیزیکی ذرات کروم- متیونین بر صفات مورد مطالعه مشاهده نشد. با توجه به نتایج این آزمایش، افزودن  ppb۲۰۰۰ کروم-متیونین در اندازه­های مختلف سبب کاهش آثار تنش فیزیولوژیکی به ویژه بهبود ضریب تبدیل و بازده لاشه در پرندگان در شرایط تنش فیزیولوژیک شد.

تنش فیزیولوژیکی, جوجه گوشتی, عملکرد رشد, کروم-متیونین, کیفیت گوشت