عادله حقدوست - دانشجوی دوره دکتری، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمدمهدی شریعتی - استادیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
عبدالاحد شادپرور - استاد، گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
نوید قوی حسین زاده - استاد، گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
سعید زره داران - استاد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

هدف این مطالعه، بررسی نقش اثر متقابل ژنوتیپ و محیط (G×E) و فاصله نسل در پیشرفت ژنتیکی حاصل از واردات مواد ژنتیکی گاو شیری در یک کشور فاقد برنامه اصلاح نژادی پیشرفته بود. به منظور شبیه سازی G×E از تغییر آثار جانشینی آلل ها استفاده شد. سه سطح ۱۰۰ (شاهد)، ۷۵ و ۵۰ درصد هم پوشانی آثار جایگاه­های کنترل­کننده صفات کمی (QTL ) در نرهای وارداتی در سطوح وراثت پذیری ۱/۰، ۳/۰ و ۵/۰ و سه سناریوی جایگزینی پیوسته، جایگزینی با فاصله یک نسل و با فاصله دو نسل مواد ژنتیکی خارجی در نظر گرفته شد. علاوه بر آن، اثر کاهش صحت پیش بینی ژنومی در صفات با وراثت پذیری پایین مورد مطالعه قرار گرفت. عملکرد دختران گاوهای نر در جمعیت محلی در سناریوی شاهد نشان داد که راهبردهای مبتنی بر واردات بر راهبردهای جمعیت محلی برتری دارد. همبستگی ژنتیکی ایجاد شده برای هم پوشانی ۷۵ و ۵۰ درصدی آثار QTLها به ترتیب ۷/۰ و ۵/۰ بود. با کاهش همبستگی ژنتیکی اگر چه در طول زمان روند پاسخ ژنتیکی افزایش یافت، اما به اندازه جمعیت مبدا نبود. بیشترین میزان پیشرفت ژنتیکی (۵۶/۲) برای وراثت پذیری ۵/۰ در جایگزینی پیوسته و عدم وجود G×E مشاهده شد. کاهش صحت پیش بینی، G×E را تشدید کرد. به طور کلی فقط با واردات مواد ژنتیکی از جمعیت مبدا با میانگین ژنتیکی بالاتر و همچنین در نظر گرفتن G×E در صفات مختلف، می توان میزان بیشتری از انتقال پیشرفت ژنتیکی به جمعیت محلی را به­دست آورد.

اثر متقابل ژنوتیپ و محیط, انتخاب ژنومی, پیشرفت ژنتیکی, فاصله نسل, گاو شیری