موسی زرین - استادیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج
فرهاد صمدیان - استادیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج
صدیف استادیان - کارشناس بخش علوم دامی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویر احمد
امیر احمدپور - دانشجوی دکتری تغذیه نشخوارکنندگان، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا

نسبت بهینه اوره به ملاس برای غنیسازی بخش علوفه­ای جیره نشخوارکنندگان، از عوامل تضمینکننده عملکرد تولیدی دام محسوب می­شود. این نسبت بسته به نوع و ترکیب شیمیایی بخش علوفه­ای خوراک متغیر است.  از این رو در مطالعه حاضر، اثر غنی سازی سیلوی کنگر با اوره و ملاس بر کیفیت سیلاژ آن مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش اول در قالب یک طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل ۳×۳ با پنج تکرار، به بررسی ترکیب شیمیایی و قابلیت هضم آزمایشگاهی علوفه کنگر مرتعی پس از ۴۵ روز غنی­سازی با سه سطح اوره (۰، ۴ و ۶ درصد) و سه سطح ملاس (۰، ۵ و ۱۰ درصد) پرداخت. در آزمایش دوم، قابلیت هضم درون تنی برخی از تیمارهای آزمایشی منتخب مورد سنجش قرار گرفت. نتایج آزمایش اول حاکی از کاهش درصد ADF و NDF در تیمارهای «۴% اوره+۱۰% ملاس» و «۶% اوره+۱۰% ملاس» در مقایسه با گروه شاهد بود. همچنین قابلیت هضم آزمایشگاهی ماده آلی و قابلیت هضم آزمایشگاهی ماده خشک در تیمارهای «۴% اوره+۵% ملاس» و «۴% اوره+۱۰% ملاس» نسبت به گروه شاهد افزایش یافت. با توجه به نتایج قابلیت هضم درون تنی، قابلیت هضم پروتئین و NDF در تیمار «۴% اوره+۱۰% ملاس» در مقایسه با کنگر خشک افزایش یافت. با عنایت به نتایج این آزمایش، بهترین نسبت استفاده از اوره و ملاس به منظور غنی سازی علوفه کنگر، ۴% اوره به همراه ۵ یا ۱۰% ملاس پیشنهاد می­شود.

غنی سازی سیلاژ, قابلیت هضم, کنگر