فردین ناظمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
سید ضیاء الدین میرحسینی - استاد ژنتیک و اصلاح نژاد دام، گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
نوید قوی حسین زاده - دانشیار ژنتیک و اصلاح نژاد دام، گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
هوشنگ دهقان زاده - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گیلان
مختار مهدیزاده - کارشناس ارشد معاونت بهبود تولیدات دامی استان گیلان

در این پژوهش رابطه ژنوتیپ­های ژن کاپاکازئین با صفات تولیدی در گاوهای بومی استان گیلان بررسی شد. از ۱۰۰ راس گاو ماده در فومن، رشت و آستانه اشرفیه خونگیری به عمل آمد. استخراج DNA با استفاده از روش شستشوی نمکی بهینه انجام گرفت. با استفاده از یک جفت آغازگر اختصاصی، قطعه­ای به طول۳۵۰ جفت باز از ژن کاپا کازئین با استفاده از واکنش زنجیره­ای پلیمراز (PCR) تکثیر شد. جهت تعیین ژنوتیپ ژن کاپاکازئین با استفاده از نشانگر PCR-RFLP، محصول واکنش زنجیره­ای پلیمراز به وسیله آنزیم Hinf I هضم شد. فراوانی مشاهده شده ژنوتیپ­هایAA ،AB  و BB به­ترتیب ۴۸/۰ ، ۵۲/۰ و ۰۰/۰ و فراوانی آلل­های A و B به­ترتیب ۷۴/۰ و ۲۶/۰ بود. بر اساس نتایج آزمون مربع کای، جمعیت­های مورد بررسی در تعادل هاردی-واینبرگ قرار نداشتند. مقایسه میانگین حداقل مربعات در این جایگاه نشان داد که اثر چند­شکلی بر صفات تولید شیر، درصد چربی و درصد پروتئین معنی­دار بود (۰۱/۰P<). تولید شیر روزانه گاوهای با ژنوتیپ AA در مقایسه با گاوهای با ژنوتیپ AB بیشتر بود (به میزان ۸۱/۰ کیلوگرم ). همچنین درصد چربی و پروتئین شیر گاوهای دارای ژنوتیپ AB نسبت به گاوهای با ژنوتیپ AA بیشتر بوده است (به ­ترتیب ۱/۰ و ۱۴/۰). در تحقیق حاضر گاوهای دارای ژنوتیپ AB نسبت به افراد با ژنوتیپ AA درصد چربی شیر بالاتری داشتند (۰۱/۰>P) و ژنوتیپ AA دارای درصد چربی و درصد پروتئین کمتر بود.

پروتئین شیر, چند شکلی ژنی, کاپاکازئین, گاو بومی گیلان, PCR-RFLP