حسین علی حسنی ها - استاد یار گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان
مژده ابراهیمی بروجنی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته آبیاری و زهکشی گروه مهندسی آب دانشکده کشاو
سید حسن طباطبائی - دانشیار گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد

مناطق خشک کشورمان به علت کمبود منابع آب به تدریج تبدیل به بیایان می شوند و برای جلوگیری از پدیده ی بیابان زایی باید از شیوه های نوین در آبیاری این مناطق به منظور حفظ و گسترش پوشش گیاهی استفاده شود. به ناچار بایستی از روش آبیاری قطره ای زیرسطحی استفاده نمائیم. یکی از مشکلات عمده کاربرد آبیاری قطره ای زیرسطحی گرفتگی قطره چکان هاست که در نتیجه مکش منفی ایجاد شده بدلیل خاموش بودن سیستم و سپس برگشت آب و ذرات خاک به داخل قطره چکان می باشد. تمهیدی که امروزه برای مواجهه با این معضل بکار می برند استفاده از پوشش و به خصوص پوششهای ارزان قیمت و دارای عمر طولانی مانند ژئوتکستایل است. ژئوتکستایل که در انواع مختلف از نظر جنس، بافت، رنگ، اندازه شبکه های داخل بافت و خصوصیات دیگر متفاوت بوده و کلیه این خصوصیات در نیروهای الکتریکی موجود در سطح ژئوتکستایل اثر داشته و همچنین پتانسیل ماتریک بوجود آمده متفاوت خواهد بود و از طرفی دیگر مولکول آب با خصوصیات پیچیده و منحصر به فردی که از دیدگاه باند هیدروژنی، کشش سطحی، لزوجت و دیگر خصوصیات داشته و بایستی این مولکول ها با این ویژگی ها جذب ژئوتکستایل گردند بسیار موضوع پیچیده ای خواهد بود. همچنین می توان از بستر سازی ژئوتکستایل استفاده نمود در نتیجه آب در ژئوتکستایل ذخیره شده و می تواند برای مدتی توسط گیاه مورد استفاده قرار بگیرد. این پژوهش در ارتباط با یافته های علمی که در طی آزمایشات متعدد در گلخانه دانشگاه زنجان با ژئوتکستایل های مختلف انجام گرفته است بحث و نتیجه گیری می نماید.

بیابان زایی، ژئوتکستایل، قطره چکان، باند هیدروژنی،پتانسیل و کشش سطحی