لیلی شرفی پور - دانش آموخته کارشناس ارشد ترویج کشاورزی/ گروه مدیریت توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج
مصطفی احمدوند - دانشیار/ دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج.

هدف این پژوهش واکاوی رفتار مدیریت مصرف آب و تعیین کننده های آن در بین گندمکاران شهرستان ارزوئیه در استان کرمان بود. این تحقیق از نظر ماهیت از نوع کمی، با توجه به هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از لحاظ نحوهی گردآوری داده ها جزء تحقیقات توصیفی- تحلیلی از نوع همبستگی است که به شیوه پیمایش انجام پذیرفت. جامعه آماری پژوهش گندمکاران آبی بخش مرکزی شهرستان ارزوئیه بود (۱۳۵۰=N) که با استفاده از جدول نمونه گیری بارتلت و همکاران، ۱۳۲ کشاورز از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی ابزار سنجش توسط پانل متخصصان دانشگاهی و بخش اجرا تایید شد. برای سنجش پایایی ابزار پژوهش نیز مطالعه ای پیشآهنگ در خارج از جامعه ی آماری و طی چند مرحله انجام گرفت و پایایی آن با استفاده از محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (۸۶/۰- ۵۸/۰) به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS استفاده شد. طبق نتایج، متغیر رفتار مدیریت مصرف آب با میانگین ۶۸/۴ گویای این است که رفتار مصرف آب گندمکاران مورد مطالعه در حد نسبتا مطلوبی قرار دارد و حکایت از آن داشت که کشاورزان در عمل اقداماتی در راستای کاهش مصرف آب انجام داده اند. همچنین بین سن، تحصیلات و بعد خانوار با رفتار مدیریت مصرف آب رابطه معناداری وجود ندارد. نتایج تحلیل تشخیصی نشان داد ویژگیهای ساختار مزرعه گندمکاران (میزان وسعت اراضی، سطح زیر کشت کل محصولات، سطح زیر کشت گندم، نوع روش آبیاری و منبع تامین آب) مهمترین متغیرهای تعیین کننده رفتار مدیریت مصرف آب کشاورزان به شمار میروند.

تحلیل ممیزی, ترویج کشاورزی, رفتار مدیریت آب کشاورزان, حفاظت آب, ارزوئیه