رضا اکبری - دانشیار دانشگاه امام صادق
عباسعلی منصوری - کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه امام صادق

عصمت انبیا از گناه از جمله مسایلی است که ملاصدرا به آن توجه نموده است. او بیش تر مطالب خود را درباره ی عصمت در تفسیری که بر آیات قرآن دارد آورده است. ملاصدرا در تعریف عصمت، بیانات متفاوتی دارد که به رغم اختلافات ظاهری، می­توان همه ی آن ها را به یک تعریف ارجاع داد. غالبا او تعاریف خود را نه به صورت کاملا مستقل، بلکه در لابه لای بیان ادله ی عصمت و هنگام تاویل آیات مربوط آورده است. ملاصدرا در مورد حیطه ی زمانی عصمت، معتقد به عصمت انبیا قبل و بعد از نبوت است.او انبیا را از کفر و شرک و از گناهانی که منافی تبلیغ و رسالت است مطلقا چه سهوا و چه عمدا معصوم می­داند. ملاصدرا دلایل موجود بر نفی کبیره ی سهوی قبل از بعثت و صغیره ی عمدی غیر نفرت آور و عدم جواز نسیان را کافی نمی­داندو وجه ناکافی بودن برخی از این ادله را نیز بیان می­کند. او برای اثبات ضرورت عصمت انبیا، ده دلیل اقامه می کند. این استدلال ها مبتنی بر مقدمه ای شرعی بوده و ملاصدرا در بیان آن ها از فخرالدین رازی متاثر است. در مورد چگونگی حصول عصمت، او عصمت را یک عطیه ی الاهی و مقام خدادادی می­داند که نوع بشر به نفسه نمی تواند به این مقام برسد، مگر با نصرت و تایید الاهی. روش ملاصدرا در تفسیر آیات مورد تمسک مخالفان عصمت،حمل این آیات بر ترک اولی است.

۱- عصمت ۲- گناه ۳- انبیا ۴- ترک اولی ۵- ملاصدرا